Elon Muskın "Neuralink" layihəsi haqqında - Professor yazır
13-01-2025 [09:05]
Saleh MƏMMƏDOV,
Professor, sabiq nazir
***
Neuralink Elon Musk tərəfindən 2016-cı ildə təsis edilmiş neyrotexnologiya şirkətidir. Şirkətin məqsədi, tibbi ehtiyacı olan insanlara müstəqillik qazandıracaq və insan potensialını açacaq implantasiya olunan beyin-kompüter interfeysləri (BCI) inkişaf etdirməkdir.
Neuralink-in Ümumi Görünüşü
Neuralink-in missiyası beyin interfeysi yaratmaqdır ki, bu interfeys vasitəsilə görmə, motor funksiyası və nitq kimi imkanlar bərpa oluna bilsin. Şirkətin əsas diqqəti, kvadriplegiya olan insanlara düşüncələri ilə kompüter və mobil cihazları idarə etməyə imkan verən cihaz inkişaf etdirməkdir. Mobil telefonlar, smart cihazlar erası da sona yetməkdər.
Neuralink-in Texnologiyasının Əsas Xüsusiyyətləri
1. İmplant Dizaynı: Neuralink implantı tamamilə implantasiya olunur, kosmetik olaraq görünməzdir və istifadəçilərə cihazları istənilən yerdə idarə etməyə imkan verir. Kiçik batareya ilə enerji təmin edilir və naqilsiz yolla doldurulur, sinir siqnallarını işləyən xüsusi az enerji sərf edən çiplərlə təchiz edilir.
2. İplər və Elektrodlar: İmplant sinir fəaliyyətini 1024 elektrod vasitəsilə qeydə alır, bu elektrodlar 64 ip arasında paylanmışdır. Bu ultra-incə ipliklər implantasiya zamanı zədələnməni minimuma endirmək üçün dizayn edilmişdir.
3. Cərrahi Robot: Neuralink iplikləri dəqiq yerləşdirmək üçün cərrahi robot inkişaf etdirmişdir. Robot ipliklərin etibarlı və səmərəli şəkildə yerləşdirilməsini təmin edir.
4. Tətbiqlər: Əvvəlki məhsul, Telepatiya adlandırılır və insanlara telefonlarını və ya kompüterlərini sadəcə düşüncələri ilə idarə etməyə imkan verir. Gələcək tətbiqlərə motor funksiyasının bərpası və beyin-kompüter interfeysinin təmin edilməsi daxildir.
İnsan Sınaqları və Etik Baxışlar
Neuralink ABŞ-da insan sınaqları üçün icazə alıb və uğurla insan xəstəsinə cihaz implantasiya edib. İnsan testi fazasında təhlükəsizlik və effektivlik haqqında məlumat toplanacaq və cihazın təkmilləşdirilməsinə kömək edəcəkdir. Bununla belə, şirkət tibb tədqiqatlarında istifadə olunan primatların eutanasiyası ilə bağlı tənqidlərə məruz qalıb.
Gələcək perspektivlər
Neuralink-in texnologiyası neyrotexnologiya sahəsində inqilab yarada bilər və nevroloji xəstəlikləri olan insanlara əhəmiyyətli fayda gətirə bilər, həmçinin süni göz yarada bilər, dünyasını dəyişən insanların beynini olduğu kimi buluda köçürüb, tarix boyu saxlaya biləcək. Təsəvvür edin ki, Eynşteyinin beyni bu gün insan cəmiyyətinin faydasına çalışa bilir halda ola bilərdi.
Analoji texnoloji sıçrayış dünya miqyasında sürətlə gedi, süni intellekt bütün həyat sferasına daxil olur. Bu öz yerində, məni isə maraqlandıran öz ölkəmizdir. Hələ bu ölkədə Süni intellekt anlayışı məktəblərin, universitetlərin, elm ocaqlarının danışıq proseslərinə daxil olmayıb, bir qara qəpik bu sahələrə pul ayrılmayıb. Elin Muskın bu layihəsi ABŞ -ın minlərlə mürəkkəb texnoloji layihələrindən biridir, milyardlarla pul ayrılıb. Azərbaycanın elm və inkişaf xərcləri illik 120-130 milyon dolları keçmir. Ayılmaq vaxtı deyilmi?
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
AFFA rəhbərliyi cənub bölgəsinə səfər edib - FOTOLAR
Prezident İlham Əliyev Qırğızıstan nümayəndə heyətini qəbul edib - Nələr müzakirə olunub?
Mingəçevirdə körpəsini zirzəmiyə atan qadın saxlanılıb
Sabah yağış yağacaq
Hikmət Hacıyev Körfəz Əməkdaşlıq Şurasının baş katibi ilə görüşüb
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
DONALD TRAMP İLHAM ƏLİYEVƏ MƏKTUB GÖNDƏRDİ - MƏTN + SƏNƏD
Ramiz Mehdiyevlə bağlı videosu yayılan PA-nın sabiq şöbə müdiri: "Necə olur ki, mənim saçıma düşən dən orda görünmür?" - MÜSAHİBƏ
“Nar”ın “Çoox Şanslı” lotereyasında 6-cı avtomobil sahibini tapdı!
Müseyib bəy Axıcanov kim olub? - Tarixi faktlar...
Sabah yağış yağacaq
Əbülfəs Qarayevin “qara siyahısı”: hotel, balıq, neft və skandal şirkətlər- SENSASİON FAKTLAR
Gürcüstan əcnəbilər üçün ölkəyə girişi çətinləşdirdi- Yeni QAYDA
Hikmət Hacıyev Qətərin dövlət naziri ilə müzakirə aparıb
İlham Əliyev Finlandiya prezidentinə məktub ünvanlayıb - MƏTN
Azərbaycan nefti 67 dollara qalxdı
Məşhur idmançı deputat Ülvi Quliyevdən şikayətləndi: "300 min pul qazananda deyirdilər ki..."
Problemləri ilə baş-başa qalan Salyan: "Baxan yoxdur" - VİDEO
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
DÇ-2026: PÜŞK ATILDI, RƏQİBLƏR BƏLLİ OLDU
"Xəyalların rəngi" kitabının təqdimatı keçirilib - FOTOLAR
BP "Bakı-Supsa" və BTC-də operatorluğunu təhvil verir - Şirkət yayılan xəbəri təsdiqlədi
Qanunsuz tikilmiş obyektlər: necə sənədləşdirilməli? - Əmlak Komitəsi açıqlama yaydı
"Qalatasaray" - "Samsunspor" matçı: heyətlər bəlli oldu
UEFA "Fənərbağça"nın futbolçusunu cəzalandırıb
16 həkim barədə şok iddia yayıldı - Səhiyyə Nazirliyinin üç sabiq əməkdaşı istintaq altında...
Bakıda "Yelobank"ı da olan Vahid Ələkbərovla Adnan Əhmədzadənin gizli əlaqəsi varmış...
Bakıda kafedə partlayış: 3 nəfər xəsarət alıb - VİDEO
İndi şans paketi al və Bakcell-dən avtomobil qazan!
Əkin sahələrində tikinti: necə aparılacaq? - Fərman + DETALLAR
Messidən DÇ-2026 ilə bağlı açıqlama: "Yenə qazanmaq istəyirəm"
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank 3 günlük məzənnəni açıqladı
Türkiyə kuboku: püşk atıldı - Qarşılaşmalar
Prezident daha bir sərəncam imzaladı, mərkəzə tapşırıq verildi
"Temu 1106" vətəndaşlara saxta iş təklifi göndərir - Xəbərdarlıq
Salyanda məktəbdə zəhərlənmə olub (YENİLƏNİB)
Məhkəmə Əli Kərimlinin şikayətinə "yox" dedi
DİN və AQTA-dan birgə əməliyyat: yararsız at əti aşkarlanıb
Elçin Əmirbəyov İsveçrədə növbəti görüş keçirib - Açıqlama
Beynəlxalq Bank sədrinin birinci müavini niyə vəzifədən getdi?
Putin Hindistanda: "Sizə fasiləsiz enerji ötürməyə hazırıq"
Saytlarda yaranan problemlərlə bağlı rəsmi - Açıqlama