Çingiz Abdullayev və detektiv kitablar
07-09-2023 [17:33]
Etibar Əliyev
Deputat
***
Sovetlərin süqutundan qabaq Çingiz Abdullayevin yazdığı detektiv janrında kitablar çox baha satılırdı.
Özü də çox vaxt əldən alırdıq. Ceyms Xedli Çeyz, Erl Stenli Qardner, Reks Staut, Ross Makdonald, Robert Ladlem, Frederik Forsayt, Jorj Simenon, Aqata Kristi, Deşil Xemmetin kitabları 50-60 rubla satılırdı. Təxminən 10 ildən sonra bu kitablar 1-2 manata satıldı. İndi bunları heç alan yoxdur.
Mən sadaladığım müəlliflərin yazdıqları detektiv əsərləri oxuduğuma görə Çingiz Abdullayevi oxumamışam. Detektiv əsərlər 1 dəfədən artıq oxunulmur. Kitabxanaya da yük olur. 20 il bundan əvvəl 100-ə yaxın bu janrda yazılmış kitabları Bukinistə verdim. Detektiv əsər yazan yazıçının təfəkkürü, fikirləri, davranışı fəlsəfi və psixoloji roman yazan yazıçılardan fərqli olur. Mən çox az hallarda detektiv əsərlər yazan yazıçıları müsahibə verən, danışan, qınayan, yol göstərən, tez-tez ədəbiyyatın, dilin problemlərindən danışmalarına rast gəlmişəm. Məhdud oxucu dairəsi üçün yazıblar və pul qazanıblar.
Pul demişkən: Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı alan yazıçılar haqqında kitab yazanda onların bioqrafiyalarını dərindən öyrəndim. Onların demək olar ki, hamısı mükafata düşən pulu xeyirxah məqsədlər üçün xərcləyiblər. Əsasən də gənc yazıçılara dəstək durublar. Norveç yazıçısı Selma Laqerleyf Nobeldən qazandığı vəsaiti rus-fin müharibəsində Finlandiyaya tank almaq üçün xərcləyib.
Çingiz müəllimi müdafiə edənlərdən biri yazır ki, onun əsərləri xaricdə 23 milyon tirajla satılıb. Birini bir dollardan hesablasaq 23 milyon dollar edir. Bu vəsaitin 10 faizi gənclərin yaradıcılğını stimullaşdırmaq üçün xərclənsə Çingiz müəllim xeyli rəğbət qazanmış olar.
Yeri gəlmişkən, Çingiz Abdullayev "Azərbaycan dili və ədəbiyyatı" forumunda israrla söylədi ki, yazıçı kitablarının çapı üçün pul xərcləməməlidir. Dövlət bunu etməlidir! İstedadlı yazıçılar Aqşin Yenisey, Şərif Ağayar, Qismət Rüstəmov və başqalarının kitablarının çapına nəşriyyatlar, o cümlədən Çingiz Abdullayev də dəstək durmalıdır.
O ki qaldı detektivə, bu janrda yazılmış əsərləri Orta məktəblərin yuxarı sinif şagirdlərinə qadağan etmək lazımdır.
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
Hikmət Hacıyevə ağır itki üz verib
Polşanın müdafiə naziri: "Aİ NATO-nu əvəz edə bilməz"
David İşxanyan Bakıda məhkəmədə: “Serj Sarkisyan və Samvel Babayan..." - FOTOLAR (YENİLƏNİB)
Süleyman Süleymanlı Baş Prokurorluğun İstintaq İdarəsinə çağırılıb
Manya Səxavətqızı ilə daha bir görüş keçirilib - FOTOLAR
Saxlanılan aktyor ev dustaqlığına buraxıldı - FOTOLAR
Türkiyədə torpaq sürüşməsi: dağıntı altında qalan var
“Azərsu” ASC-nin sabiq sədrinin qardaşı oğlu haqda gözlənilməz təyinat - Eldar Əzizova müavin gətirildi
Hərbi kolleclərin məzunları barədə qərar verildi
Müğənni verilişdə yıxıldı - VİDEO
Goranboyda şok olay: valideyn müəllimi döyüb
Ayxan Hacızadə: "Əgər Fransa sülh sazişinin tezliklə imzalanmasını dəstəkləyirsə, o zaman..."
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
NAZİR XİDMƏT RƏİSİ İLƏ QALMAQALLI İDARƏ RƏİSİNİ VƏZİFƏDƏN AZAD ETDİ - Sahil Babayevdən növbəti dəyişikliklər
Kamal Kılıçdaroğlu namizədliklə bağlı yekun qərarını açıqladı: "Az deyiblər, niyə 800-ü keçməsin ki..."
Həsən Kür xəstəxanadan evə buraxılıb
Bakıda silahlı şəxs tutulub
RƏİSLƏ İŞÇİ DALAŞDI, İŞƏ POLİS QARIŞDI - Dövlət Xidmətində dava
AQTA-nın Gəncə-Daşkəsən Regional Bölməsinə yeni rəis təyin olunub
Emin Əmrullayev məzunlara niyə problem yaradır? - Qalmaqal
Ağdərədə tapılan skelet Əsəddin Novruzov və Qurban Göyüşova aiddir? - Açıqlamalar (FOTO)
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Azərbaycanı boksçuları Serbiyada yarışa qatılacaq
Veysəloğlu Şirkətlər Qrupu, MŞ və TŞİİB-lə birgə jurnalistlər üçün müsabiqəsinə start verdi - Şərtlər
“Yazırlar ki, bu da özünü Çimnaza oxşadır”
Türkiyədə aktyor həbs olunub - "Boykot aksiyası"na görə
Məhkəmə Azər Qasımlı barəsində qərar verdi - Həbs müddəti uzadıldı
KTN-də ƏMƏLİYYAT: bir neçə vəzifəli şəxs qandallanıb - Prokurorluq detalları yaydı (YENİLƏNİB)
Türkiyədə qayıq batıb - 5 nəfər ölüb, 25 nəfər xilas edilib
Şirvan Şəhər İcra Hakimiyyətinin kotirovka sorğuları ləğv edilib
Gəncədə bank kartından pul oğurlayan şəxs tutulub
Aprelin 13-də buraxılış imtahanı keçiriləcək - Rayonar üzrə SİYAHI
Avropa İttifaqından qorxunc iddia: "Dünyada milyonlarla insan üçün dəhşətli olacaq" - "Biz bu fırtınanın qarşısını almaq üçün hər şeyə sahibik"
Müdafiə Nazirliyinin sabiq işçisi hakim qarşısında - 42 milyon manatlıq mənimsəmə üzrə proses davam edir
İyun ayında neçə gün qeyri-iş günü olacaq? - Açıqlama
Azərbaycan nefti cüzi ucuzlaşdı
AFFA rəhbərliyi UEFA-nın 49-cu Konqresində iştirak edəcək
