Türkiyədə gecəyarı qiymət artımı...
17-07-2023 [00:21]
Şahin CƏFƏRLİ
***
Gecə Türkiyənin "tarif şurası" yanacağın qiymətini kəskin qaldırıb.
ÖTV-nin (özel tüketim vergisi) yüksəldilməsi nəticəsində benzin və dizelin qiymətində 6 lirə artım olub. Büdcə kəsirinə yamaq vurmaq üçün başqa sahələrdə də ciddi vergi artımları var və bu tədbirlər davam edəcək.
Seçki ərəfəsində maaş, təqaüd artımları, pul bolluğu, Mərkəzi Bankın (MB) rezervlərini əritmək hesabına mümkün qədər stabil saxlanılan məzənnə nəticəsində ölkədə yalançı bahar havası yaradılmışdı. Seçkidən sonra bunlara ehtiyac qalmadı, daha doğrusu, vəziyyəti olduğu kimi saxlamaq üçün resurs qalmadı.
Məsələnin mənfi tərəfi odur ki, ortada ciddi bir böhrandan çıxış proqramı yoxdur və Türkiyənin ehtiyac duyduğu institusional islahatlara dair siyasi iradə görünmür. Sadəcə, durumu stabilləşdirmək üçün atılan məcburi, palliativ xarakterli addımlar var. Bu isə yaxın gələcəkdə iqtisadi tərəqqinin başlayacağına ümid yaratmır. Qabar dağında kifayət qədər neft, Qara dənizdə isə yetərli miqdarda qaz çıxmır ki, bununla heç olmasa, daxili tələbat müəyyən qədər ödənsin.
Çıxış yolu bu ola bilər ki, Beynəlxalq Valyuta Fondu (IMF) ilə Stand-by proqramı üzərində anlaşıb, əlverişli şərtlərlə kredit xətti açılmasına nail olunsun. Lakin IMF Türkiyədə həm bu iqtidar, həm də bir çox müxalif çevrə tərəfindən dəhşətli şəkildə şeytanlaşdırılıb. (Türkiyə özü IMF üzvü olduğu halda.) "Borc alan əmr alar" deyimi ölkədə populyardır, halbuki ötən illər ərzində başqa mənbələrdən alınmış 460 milyard $ borc var. Düzdür, prezident Ərdoğan dünən dediyinin bu gün 180 dərəcə əksi yönündə addım atsa belə, öz seçicilərinə bunu asanlıqla qəbul etdirmək kimi bir lüksə sahibdir. Amma IMF ilə bağlı əsas problem budur ki, bu qurum razılaşdırılan proqramın icrasının hər mərhələsinə nəzarət edir və ciddi şəffaflıq tələb edir, bu isə Türkiyədə hazırkı korrupsioner sistemin çarxına çomaq soxa bilər, ona görə də hakimiyyətə sərf eləmir.
Gedişat onu göstərir ki, sonda (bəlkə bələdiyyə seçkilərindən sonra) istəmədən də olsa, IMF ilə anlaşmaq zorunda qala bilərlər. Çunki aşağı faizlə böyük miqdarda borc verəcək başqa bir struktur yoxdur.
Amma Türkiyənin dövlətə aid ərazilərinin və Varlıq Fondunda toplanmış dövlət şirkətlərinin ərəb şeyxlərinə satılması ehtimalı da az deyil...
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
Rusiyanın BMT-dəki daimi nümayəndəsi: Qərb artıq Ukraynanın Rusiyanın dərinliklərinə zərbələr endirməsinə icazə verib
Ermənistanda Robert Koçaryana qarşı iş bərpa edilib
Finlandiya və İsveç Rusiyaya zərbə endirmək üçün onların silahlarından istifadə olunmasına icazə verib
Mauro İcardi yanvar ayında "Flamenqo" komandasına transfer ola bilər
XİN başçısı: Rəsmi Kiyev tərəfdaşlarını Ukraynaya öz yerli istehsalları olan silahları almağa dəvət edib
Fransanın xarici işlər naziri Ermənistana səfər edəcək
Türkiyə-Ermənistan normallaşma prosesi üzrə xüsusi nümayəndənin Azərbaycana səfəri başlayıb
64 məktəb direktoru təqaüdə göndərilib
Gömrükdə qalmaqal - General niyə məhkəməyə şikayət edib?
Vəfa Nağı MSK-nın iclasında: 86 videogörüntü, protokollar və sənədlər təqdim edildi, 6 məntəqədə nəticələr etibarsız sayıldı
Məşhur məşqçi 18 gün sonra dəfn olunub - FOTOLAR
Bakıda səkilər satılıb - İcra Hakimiyyəti günahı əvvəlki icra başçılarının üstünə yıxdı (FOTO, YENİLƏNİB)
Sabiq icra başçısının oğlunun şikayəti... - MSK baxdı və 3 məntəqə üzrə nəticəni ləğv elədi
Məzahir Pənahov namizədə "ilişdi": "Onu iştiraka dəvət edəndə, bizə heç bir irad bildirmədi".
MSK Müsavatçı namizədin şikayətinə "yox" cavabı verdi
Bakının Nizami rayonunda tikinti özbaşınalığı: "Bizi öz evimizdə girov saxlayırlar"
“Bakı Telefon Rabitəsi” kondisioner təmrinə 857 min manat xərcləyəcək - SMS-lərə isə...
"Formula 2": Bakıdakı sıralama turunda iki pilot qəza törədib
Təhdid olunan "Qalatasaray" rəsmisi istefa verdi - Açıqlama
Rəsmi London Rusiyanın casusluq ittihamlarını rədd edib: "Rəsmi Moskvanın üzrxahlıq tələbini də qəbul etmir, rədd edirik"
İki imtahanın nəticələri elan olunub
Türkiyə İraqda PKK-ya növbəti ağır zərbəni vurub - 19 ölü var
İnternet bahalaşdı, sürət öldü - Bəs VİCDAN?
Prezident “Vista Equity Partners” şirkətinin icraçı direktorunu qəbul edib - FOTO (Yenilənib)
Polis rəisi deputatın üzərinə maşın sürdü - Anbaan VİDEO
Çin pensiya yaşını qaldırır - 15 ilə qadınlar 58 yaş, kişilər isə...
Sabah yüksək dağlıq ərazilərdə qar yağacaq
Türkiyə klubu "Çelsi"nin hücumçusunu transfer edib
Pakistanın ballistik raket proqramı ABŞ-ı narahat etməyə başlayıb - 5 təşkilat və bir şəxsə sanksiya tətbiq olundu
Şəhid abidəsinə qarşı tərbiyəsizlik edən şəxs həbs olundu - DİN-dən açıqlama (FOTO)
"Qalatasaray" hücumçunu icarəyə verib
Dövlət Baxçalı haqda "öldü" xəbərini yayanlar polisə verildi
ÖLKƏ GÖZƏLİ PARÇA-PARÇA EDİLİB: daha sonra ət maşınında çəkilib və kimyəvi maddələrlə yox olunub
"Beşiktaş" daha bir futboçusunu satıb
Evdə ərzaq davası - Arvad əri ilə dalaşıb və...
Türkiyənin Ərzincan bölgəsində zəlzələ olub