Türkiyədə gecəyarı qiymət artımı...
17-07-2023 [00:21]
Şahin CƏFƏRLİ
***
Gecə Türkiyənin "tarif şurası" yanacağın qiymətini kəskin qaldırıb.
ÖTV-nin (özel tüketim vergisi) yüksəldilməsi nəticəsində benzin və dizelin qiymətində 6 lirə artım olub. Büdcə kəsirinə yamaq vurmaq üçün başqa sahələrdə də ciddi vergi artımları var və bu tədbirlər davam edəcək.
Seçki ərəfəsində maaş, təqaüd artımları, pul bolluğu, Mərkəzi Bankın (MB) rezervlərini əritmək hesabına mümkün qədər stabil saxlanılan məzənnə nəticəsində ölkədə yalançı bahar havası yaradılmışdı. Seçkidən sonra bunlara ehtiyac qalmadı, daha doğrusu, vəziyyəti olduğu kimi saxlamaq üçün resurs qalmadı.
Məsələnin mənfi tərəfi odur ki, ortada ciddi bir böhrandan çıxış proqramı yoxdur və Türkiyənin ehtiyac duyduğu institusional islahatlara dair siyasi iradə görünmür. Sadəcə, durumu stabilləşdirmək üçün atılan məcburi, palliativ xarakterli addımlar var. Bu isə yaxın gələcəkdə iqtisadi tərəqqinin başlayacağına ümid yaratmır. Qabar dağında kifayət qədər neft, Qara dənizdə isə yetərli miqdarda qaz çıxmır ki, bununla heç olmasa, daxili tələbat müəyyən qədər ödənsin.
Çıxış yolu bu ola bilər ki, Beynəlxalq Valyuta Fondu (IMF) ilə Stand-by proqramı üzərində anlaşıb, əlverişli şərtlərlə kredit xətti açılmasına nail olunsun. Lakin IMF Türkiyədə həm bu iqtidar, həm də bir çox müxalif çevrə tərəfindən dəhşətli şəkildə şeytanlaşdırılıb. (Türkiyə özü IMF üzvü olduğu halda.) "Borc alan əmr alar" deyimi ölkədə populyardır, halbuki ötən illər ərzində başqa mənbələrdən alınmış 460 milyard $ borc var. Düzdür, prezident Ərdoğan dünən dediyinin bu gün 180 dərəcə əksi yönündə addım atsa belə, öz seçicilərinə bunu asanlıqla qəbul etdirmək kimi bir lüksə sahibdir. Amma IMF ilə bağlı əsas problem budur ki, bu qurum razılaşdırılan proqramın icrasının hər mərhələsinə nəzarət edir və ciddi şəffaflıq tələb edir, bu isə Türkiyədə hazırkı korrupsioner sistemin çarxına çomaq soxa bilər, ona görə də hakimiyyətə sərf eləmir.
Gedişat onu göstərir ki, sonda (bəlkə bələdiyyə seçkilərindən sonra) istəmədən də olsa, IMF ilə anlaşmaq zorunda qala bilərlər. Çunki aşağı faizlə böyük miqdarda borc verəcək başqa bir struktur yoxdur.
Amma Türkiyənin dövlətə aid ərazilərinin və Varlıq Fondunda toplanmış dövlət şirkətlərinin ərəb şeyxlərinə satılması ehtimalı da az deyil...
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
Prezident İlham Əliyev "Diriliş Ertuğrul"un "Ertuğrul bəyi"ni təltif edib - Açıqlama
Növbəti iki gündə yağış və qar yağacaq
MƏŞHUR HƏKİMİN ADI 1 MİLYONLUQ DƏLƏDUZLUQ İŞİNDƏ HALLANDI: "Hər müayinədə 2500 alır, deyirdi ki..." - Məhkəmə prosesi
"Rektor əvəzi rəhbərlik etdiyi unversitetdə həm tələbəlik edir, həm də..." - Jurnalist yazdı, qarşı tərəf belə reakisya verdi
Azərbaycan və Slovakiya arasında ikiqat vergitutma ləğv olunub
DİM sədri: "Rəqəmsal imtahanlara keçid üzrə işlər görülür"
Azər Qasımlı ev dustaqlığına buraxılmadı
Azərbaycan Ordusunun əsgəri vəfat edib
Bakıda mənzildə partlayış olub
Bir gecəlik intim əlaqəyə 5 milyon dollar? - Aktrisa Türkiyəni sarsan iddia ilə bağlı prokurorluğa gülə-gülə getdi, ağlayaraq çıxdı (FOTO)
Türkiyədə saxta pasport hazırlayanlar saxlanılıb - 4 rayonda...
Sabah yağış və qar yağacaq
İlham Əliyev Baş katibi qəbul edib - FOTO (Yenilənib)
Şuşa, Xocalı və Xocalıya növbəti köç olub
“Atlant” Ailəvi İstirahət Mərkəzinin sahibi ilə bağlı qalmaqallı məhkəmə işi: "Siz məni tanıyırsınız?" - "Pullar Tahir Qədəşovdadır"
Yüksək kredit faizləri, vaxtı keçmiş kredit portfeli: Əhali bu bankdan kütləvi şikayət edir
Keçmiş mətbuat katibinnn oğlu özünü 17-ci mərtbədən atdı - FOTO
BU QURUMLARA PUL AYRILIDI - Sərəncam verildi
Türkiyədə daha bir kriminal dəstə çökdürülüb - Nazir əhaliyə "Siz şikayət edin, biz təıdbir görək" xəbərdarlığını etdi
İstanbulda ictimai nəqliyyatda gediş haqqı bahalaşıb
BQXK Azərbaycanda saxlanılan hərbi cinayətlərdə təqsirləndirilən şəxslərə baş çəkiblər
Xalq şairi Nəriman Həsənzadə ürəyindən əməliyyat olunub
İzmirdə FETÖ əməliyyatı: daha 17 nəfər həbs edilib
Türkiyə kəşfiyyatı iranlı qondarma təşkilat qurucusu və mühafizəçisini zərərsizləşdirib - İraqda
"Lalə Şövkətin oğlu Lalə xanımın adından yalan danışır” - Əvəz Temirxandan Sidqi Şövkətə sərt etiraz gəldi, qalmaqal böyüyür
Deputatın şirkətini cərimələdilər
"İsa Qəmbərə 112 manat təqaüd verirlərsə, mənə nə verməlidirlər?” - Partiya sədri pensiyadan gileyləndi, DSMF şəxsi sirri açdı
Hüseynbala Mirələmovun səhhətində problem yaranıb? - "Hazırda Türkiyədə xəstəxanadayam"
Öcalan ev dustaqlığına buraxılır? - Ərdoğan suala belə cavab verdi
Qəzzada 2 ev bombalanıb - 18 fələstinli həlak olub, yaralılar var
"Taliban" Quantanamodakı əfqanların azadlığına çalışır: "ABŞ-a məhbus mübadiləsinə hazır olduğumuzu dedik, lakin..."
MN: "Goranda istifadəyə yararsız döyüş sursatları məhv ediləcək"
Xətaidə 42 yaşlı Seymur Əliyev saxlanılıb - 33 kiloqram narkotiklə
Əli Əsədov qərar imzalayıb
Bərdədə silah satmaq istəyən şəxs saxlanılıb
Məşhur aktyorun adı ilə sensasion dələduzluq: dizayner necə "tora" alınıb? - 830 min "havaya uçub" (FOTO)
Cənubi Koreya prezidenti 7 saatlıq əməliyyatla saxlanılıb - Cangüdənlərlə polis toqquşub
Azərbaycan neftinin son qiyməti açıqlandı
Bakıda icra başçılarına qadağa qoyulub - Nə baş verir?
Dövlət işə qarışdı, dünyanın ən böyük şirkətininn hasil etdiyi qızıllara həbs qoyuldu - Kanada şirkəti bəyanat yaydı
Cəlilabadda əməliyyat: 28 yaşlı rayon sakini tutulub
SEC Maska qarşı iddia qaldırıb - 150 milyonliuq iddianın detalları
Rəsmi Bakıdan ABŞ səfirinin Bəxtiyar Hacıyevlə bağlı sözlərinə reaksiya: "...bu, daha çox siyasi maraqlara əsaslanır”
Gürcüstanın sabiq baş nazirini döyüblər
İsrail Qəzzada xəstəxananı mühasirəyə alıb - Yaralılar var
ABŞ-ın büdcə kəsiri azalıb - Hesabat