PENSİYA YAŞI MÜBAHİSƏSİ: “Sabah ölkə rəhbərliyi tapşırıq versə..." - Açıqlama
07-06-2023 [16:49]
Azərbaycanda mövcud pensiya yaşı uzun müddətdir ki, müzakirə mövzusuna çevrilib.
Mia.az xəbər verir ki, pensiya yaşının qadınlarda 63,5, kişilərdə isə 65 yaşa qədər artırılması ictimaiyyət tərəfindən heç də birmənalı qarşılanmır. Bunu isə müxtəlif səbəblərlə izah edirlər. Onlardan biri odur ki, bu gün bir sıra dünya ölkələrində vətəndaşlar daha erkən pensiyaya çıxmaq imkanına malikdirlər və ömrünün qalan hissəsini istirahətə həsr edirlər.
Hətta bu gün “yaşlıların turizmi” məhz bu yaş həddi üçün nəzərdə tutulub və milyonlarla yaşlı turist bu turizm növündən istifadə edirlər. Digər əsas səbəb isə odur ki, vətəndaşlar bu gün ölkədə orta ömürün çox da uzun olmadığını və mövcud pensiya yaşının bu imkandan yararlanamağa imkan vermədyini düşünürlər. Burada indiki pensiya kapitalının toplanması da vətəndaşlar üçün əlavə bir problemdir.
Bu gün postsovet ölkələrində pensiya yaşı ilə bağlı açıqlanan statistikaya görə, Azərbaycan ən çox pensiya yaşı ilə ilk sırada qərarlaşıb. İkinci sırada isə onu Ermənistan təqib edir. Digər ölkələrdə isə pensiya yaşı ölkəmizdən dəfələrlə azdır. Hətta Özbəkistanda qadınların pensiya yaşı 55, kişilərdə 60 yaşdır.
Türkmənistanda bu nisbət qadınlarda 57, kişilərdə isə 62, Rusiyada qadınlarda 57, kişilərdə 62 yaş həddindədir. Qeyd edək ki, hətta bəzi ölkələrdə pensiya yaşının artırılması kütləvi etirazlara səbəb olur. Məsələn, dünən Fransada pensiya yaşının iki il uzadılmasını nəzərdə tutan mübahisəli islahat əleyhinə 14-cü ümummilli kütləvi tətil və nümayişlər keçirilib.
Hökumətin pensiya yaşının 62-dən 64-ə qaldırılmasını nəzərdə tutan qanun layihəsini səsvermədən qəbul etməsindən sonra ölkədə kütləvi nümayişlər başlayıb. İslahatın Konstitusiyaya uyğun olub-olmadığını müəyyən etmək üçün müxalifət və iqtidarın müraciət etdiyi Konstitusiya Şurası qanun layihəsinin pensiya yaşını 64-ə qaldıran maddəsini bəyənib, 6 maddəni isə tam və ya qismən rədd edib.
Kütləvi etirazlara və müxalifətə baxmayaraq, qəbul edilən qanunun geri götürülməsinə dair qanun layihəsi iyunun 8-də Milli Məclisdə müzakirəyə çıxarılacaq.
Ölkəmizdə isə pensiya yaşının artırılması ilə bağlı hətta bəzi millət vəkilləri, ekspertlər tərəfindən etirazlar səslənsə də bu məsələ ilə bağlı heç bir müsbət nəticə əldə edilməyib. Hətta müvafiq dövlət qurumu hazırkı pensiya yaş həddinin doğru olduğunu əsaslandırmağa çalışır.
Mia.az-ın məlumatına görə, qtisadçı-ekspert Rəşad Həsənov Cebhe.info-ya bildirib ki, pensiya yaşının yuxarı olması müsbət hal kimi qiymətləndirilə bilməz və bu, bizdə neqativ birincilikdir:
“Azərbaycanda pensiya yaşının 65-ə çatdırılması siyasəti əhalinin orta yaşı ilə uyğun olmayan bir nisbətdə və yanaşmada müəyyən edilmiş göstəricidir. Daha çox qeyri-leqal əmək bazarı fonunda Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun gəlirləri və xərcləri arasında yaranmış disbalansın aradan qaldırılması istiqamətində qeyri-adekvat mövqenin nəticəsi olaraq ortaya çıxıb.
Nəzərə alsaq ki, orta ömür təxminən 73 ildir, 12 ildə hökumət gözlənilən pensiya dövrü elan edib, belə halda ən yaxşı halda Azərbaycanda pensiya yaşı 61 olmalıdır. Ancaq dünya ortalamasından yola çıxmış olsaq, Azərbaycanda pensiya yaşı 59-dan yuxarı olmamalıdır”.
DSMF-nun bugünkü pensiya yaşının doğru olduğunu əsaslandırmağa çalışmasına gəldikdə isə ekspert deyir ki, hər zaman belə olur:
“Sabah ölkə rəhbərliyi tərəfindən tapşırıq verilsə ki, pensiya yaşı 60 yaşa salınsın, müvafiq qurum o zaman bunun mütərəqqi, humanist addım olduğunu deyəcək. Onların işi odur. Hər zaman absurd əsaslandırmalar üzrə ixtisaslaşmış qurumlardır. Burada təəccübləndirici heç nə yoxdur.
Heç kimin, ictimaiyyətin də fikrini nəzərə almırlar. Faktiki olaraq 2017-ci ildə “Əmək pensiyaları haqqında” Qanuna edilən dəyişikliklərin hamısı ölkədə pensiya əlçatanlığını zəiflədən addımlardır. Fundamental şəkildə pensiya hüququnun məhdudlaşdırılmasına aparan yoldur. Bununla bağlı öz mövqeyimizi bildirmişik, cəmiyyətdə də bunu tələb var. Ancaq hökumətin mövqeyi aydındır”.
MİA.AZ
Millimiz Belarusa uduzub
Arda Gülər "Real Sosyedad"lə oyuna əsas heyətdə meydana çıxacaq
“Biz kənardan gələn ciddi təhdidlər və problemlərlə üzləşmişdik" - İlham Əliyev quru sərhədlərin bağlanmasından danışdı
Xankəndidə silah-sursat aşkarlanıb
Aparıcı: "Vado Korovinin "Space"yə rəhbərlik edib-etməyəcəyi bəlli deyil" - "Allah heç kimi heç kimin yanında xəcalətli etməsin"
Pul, reytinq, əxlaq... - Lalə Azərtaş getdi, bəs o biri verilişlər də bağlanacaqmı? (Açıqlamalar)
AQC Direktorlar Şurasının yığıncağı keçirilib
Kibercinayətkarlığa qarşı mübarizədə ictimai maarifləndirmə məsələləri müzakirə edilib - FOTOLAR
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
İLHAM ƏLİYEV BEYNƏLXALQ FORUMDA: "Biz onlara bu şansı verməyəcəyik" - FOTOLAR (YENİLƏNİR)
Nigeriyada terrorçular "at oynadır" - Daha 15 nəfər öldürülüb, xeyli qadın qaçırılıb
Polis və prokurorluğa çağırışdan boyun qaçırma... - Bu halda axtarış da elan ediləcək (Yeni qanun)
"Fransa, Hindistan və Yunanıstan Ermənistanı bizə qarşı silahlandırır" - "Biz oturub gözləyə bilmərik"
“Sığorta ödənişinin verilməsi Qaydası”nda dəyişiklik olunub
Azərbaycanla Ermənistan sərhədləri müəyyənləşir: koordinatlar dəqiqləşdirilib - Rəsmi açıqlama yayıldı (Yenilənib) - FOTO
Türkiyədə daha bir mütəşəkkil cinayətkar dəstə zərərsizləşdirilib
Gömrük sədri Bakı gömrüyündə qapıda qalıb... - Maraqlı oay
Prezident İlham Əliyev: "Ermənistan Naxçıvanla yol əlaqəsini qurmaq imkanını bloklayır"
Fatih Terimin komandasını gərgin oyunlar gözləyir
Müğənni: "Heç vaxt o geyimdə məclis idarə etmərəm"
Ceyhun Bayramov Çexiya XİN başçısı ilə görüşüb (Yenilənib)
AVRO-2024: hakimlərin adları açıqlandı - SİYAHI
Deputatlar arasında "atışma": "Tahir Mirkişili növbəti dəfə mənə uğursuz cavab verməyə cəhd etdi"
Polis əməliyyatı: Astara sakini 51 kq narkotiklə tutulub
PA rəhbəri, işçiləri, İcra Hakimiyyəti əməkdaşları...- Vəzifəli şəxslərin təsnifatında dəyişiklik edildi (YENİ QANUN)
Sabah rayonlara yağış yağacaq
Füzuli şəhərinə daha 150 nəfər köçürülüb
Azərbaycanla Albaniya arasında viza tələbi ləğv olunur
Körpələr evində mənimsəmə: cinayət işi açılıb
Hacı Şahinin “YouTube” kanalı bərpa olunub
Direktorun cinayət işi məhkəməyə göndərildi
Zahid Oruc: "Paşinyan dedi ki, mən gedirəm, sonra torpağın əsl sahibi İlham Əliyev özü gələcək” - VİDEO
Prezident İlham Əliyev Zelenskini Bakıya dəvət edib
Azərbaycanla Türkiyə arasında daha bir saziş təsdiqlənib
İsmail Kartal: "Qarşıda 5 oyun var, çempion olacağımıza inanıram..."
Məhkəmə Əvəz Zeynallı ilə bağlı daha bir qərar verdi
Milli Məclis daha 18 qanuna dəyişiklik edəcək - SİYAHI
Hüquq müdafiəçisindən Qubad İbadoğlu haqda qərara şərh: "Bu variant daha çox tətbiq olunmalıdır..."
İsrail ordusu fələstinlilərin yaşadığı əraziyə növbəti hücum edib - Ölən və yaralılar var
Abel Məhərrəmovla polkovnik arasında torpaq qalmaqalı: "Keçmiş rektor zəbt eədiyi torpağımdan çıxmaq istəmir..."
Sumqayıt Regional Mərkəzinə rəis müavini təyin olunub
Almaniyada "zombi məzarı" tapılıb - FOTO
Rusiya Kiyev və daha bölgəyə hücum edib, yaralılar var - Açıqlamalar
“Beşiktaş”ın keçmiş futbolçusu baş məşqçi təyin olunub
Goranboy rayonunda zəlzələ olub
Türk model ABŞ-da öldürüldü, daha sonra isə.... - FOTO