Rusiyanın şimal sərhədinə dirənən NATO ordusu... - Moskva hansı addımı atacaq?
05-04-2023 [19:03]
Turan Rzayev,
Politoloq
***
Finlandiya rəsmi olaraq NATO-ya üzv oldu. Beləliklə, rəsmi Helsinki alyansın sayca 31-ci rəsmi üzvü oldu.
Prinsip etibarilə Finlandiya uzun müddətdir ki, NATO-ya inteqrasiya olunub. Sadəcə, indi hüquqi prosedurlar icra edilir.
Finlandiya NATO-ya üzv olaraq alyansın ümumi müdafiə ilə bağlı olan 5-ci maddəsindən faydalana biləcək. Yəni Finlandiyaya edilən istənilən hücum bütün ittifaqa hücum kimi qəbul ediləcək.
Helsinkinin alyansın 31-ci rəsmi üzvü olması həm də Baltik dənizinin NATO-nun daxili dənizi halına gəlməsi deməkdir. Düzdür, İsveçlə bağlı proses davam etsə də, bunun da qısa zamanda nəticələnəcəyi bəllidir. Sadəcə, zaman məsələsidir.
Kremlin narahatlığı
Rusiya üçün Finlandiyanın ittifaqa üzvlüyü İsveçin üzvlüyündən daha önəmlidir. Çünki Finlandiya ilə Rusiya sərhəddir. Helsinkinin alyansa üzv olması həm də NATO-Rusiya sərhədinin böyüməsi deməkdir.
Əslində, Kreml yaxşı bilir ki, indiki məqamda NATO-Rusiya gərginliyi olmayacaq. Sadəcə, Rusiya-Finlandiya sərhədinə əlavə hərbi qüvvə cəmləmək ehtiyacı görmürdüsə, NATO üzvü Finlandiya sərhədinə əlavə hərbi qüvvə cəmləməli olacaq. Bu isə mövcud Ukrayna-Rusiya müharibəsi fonunda onsuz da geriləyən iqtisadiyyatın əlavə yüklənməsi deməkdir.
Rusiya xarici işlər nazirinin müavini Aleksandr Qruşkonun “Əgər digər NATO üzvlərinə məxsus hərbi qüvvələr və maşınlar Finlandiyaya yerləşdirilərsə, əlavə addımlar atacağıq. Rusiyanın hərbi təhlükəsizliyini möhkəm şəkildə təmin edəcəyik” sözləri də Kremlin Finlandiyanın NATO-ya üzv olmasından deyil, Finlandiya-Rusiya sərhədinə NATO qüvvələrinin yerləşdirilməsindən narahat olduğunu təsdiqləyir.
Finlandiya Ukraynanın taleyi ilə üzləşə bilərmi?
A.Qruşkonun son açıqlaması hər nə qədər təhdidkar ritorikada olsa da, Finlandiyanın NATO-ya üzv olmasının ehtimal bir fin-rus gərginliyinə səbəb olacağını düşünmürəm.
Birincisi, A.Qruşkonun “Əgər digər NATO üzvlərinə məxsus hərbi qüvvələr və maşınlar Finlandiyaya yerləşdirilərsə, əlavə addımlar atacağıq” sözləri fin-rus gərginliyi mənasına gəlmir. Mümkündür ki, belə bir hal olacağı təqdirdə Rusiya da Finlandiya sərhədinə əlavə hərbi qüvvələr yerləşdirəcək. Yəni Qruşko “əlavə addımlar atacağıq” deyərkən bunu nəzərdə tutur.
İkincisi, yuxarıda qeyd etdiyim kimi, Finlandiya uzun müddətdir ki, NATO-ya inteqrasiya olunub. Sadəcə, indi hüquqi prosedurlar icra edilir. Yəni Rusiyanın bundan sonra Finlandiya ilə gərginlik yaratması birbaşa NATO ilə gərginlik yaratmaq deməkdir. Çətin ki, Kreml NATO ilə birbaşa gərginliyi gözə alsın.
Üçüncüsü, Rusiya yaxşı bilir ki, Finlandiya Ukrayna deyil. Bu ölkə həm rifah səviyyəsinə görə, həm də sosial baxımdan dünyanın ən sabit ölkəsidir.
Finlandiya ardıcıl beş ildir ki, dünyanın ən xoşbəxt ölkəsi seçilir. Yəni Rusiya bu ölkədə daxili sabitliyi poza bilməz. Digər tərəfdən Finlandiyada etnik münaqişə də yoxdur. Ümumiyyətlə isə belə bir münaqişəni yaradacaq əsas da yoxdur.
Finlandiya coğrafi olaraq da çətin relyefə və iqlimə malikdir. Kreml çətin ki, bu reallıqları bilə-bilə Finlandiya ilə gərginliyə girsin.
Finlandiya Prezidenti Sauli Niinistö deyib ki, ölkəsinin NATO-ya daxil olması hansısa ölkəyə qarşı yönəlməyib. Hesab edirəm, Niinistönun bu açıqlaması Finlandiya tərəfinin də Rusiya ilə gərginliyə getmək istəmədiyini göstərir.
Mia.az
Ağstafada dönərdən kütləvi zəhərlənmə - SİYAHI (YENİLƏNİB)
Kanada ABŞ-dan şikayət edib - ÜTT-yə
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Trampdan Putinin "ikibaşlı açıqlaması"na reaksiya: "Ondan "hə" gözləyirdim, tezliklə görüşmək lazımdır"
Zelenski Ərdoğanın Kiyevə səfərə hazırlaşdığını dedi: "Azad Ticarət Sazişini ratifikasiya etməyə hazırıq"
Ermənilər Bakıda məhkəmə zalında: "Əldə olunan gəlir Ermənistanın “kredit” adı ilə..."
Bakıda XII Qlobal Bakı Forumu: İLHAM ƏLİYEV MÜHÜM MESAJLAR VERDİ - ÇIXIŞ + FOTOLAR (YENİLƏNİB)
Osimhen müsahibə verdi: ""Qalatasaray"da çempion olacağıq"
PUTİN TRAMPA TƏŞƏKKÜR ETDİ: "Kurskdakı Ukrayna əsgərlərinin iki seçimi var, ya təslim olacaqlar, ya da..."
4 vəkilə xəbərdarlıq edilib, 2 vəkilə isə töhmət verilib
Hakan Fidan, Yaşar Gülər və MİT başqanı Suriyada - FOTO
Yevlaxda iki nəfər bıçaqlanıb - 17 yaşlı oğlan ölüb, 18 yaşlı isə...
İsrail MN rəhbəri Suriya prezidentini hədələdi: "Başının üzərində təyyarələrimizi tez-tez görəcək"
Prezident İlham Əliyev BMT rəsmisini qəbul edib (Yenilənib)
ERMƏNİSTANLA SÜLH SAZİŞİ... - Ceyhun Bayramov qarşı tərəfin açıq qalan iki maddəni də qəbul etdiyini dedi (Bəyanat)
Ermənistan XİN Ceyhun Bayramovun sözlərini təsdiqlədi: "Sülh sazişinin imzalanma vaxtı və yeri..."
Fransaya casusluqda şübhəli şəxs məhkəmədə faktları sadaladı: "Bakıya gələndə konkret işim yox idi, amma..."
Rəsmi Moskvadan Ukrayna ilə bağlı mühüm mesaj: "Məqsədimiz müvəqqəti atəşkəs deyil..."
Prezident Fatih Birola “Dostluq” ordenini təqdim edib - FOTOLAR
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Məşhur tort və şirniyyat şirkətinin məhsullarında zərərli yağ aşkarlandı - "Azza" "ilişdi" + FOTO
İcra Hakimiyyətinin şöbə müdiri həbs edildi - Şok ittihamla
"Unibank" kartlarından nağdlaşdırma: faizlər artırılıb
İsrail Suriyanın paytaxtını bombalayıb - Hara vurulub?
İsrail İordan çayının qərb sahilində daha 25 fələstinlini saxlayıb
İlham Əliyev ÜST rəhbərini qəbul edib (Yenilənib)
Cənubi Koreyada hərbi pilotlara cinayət işi açılıb - Səhvən başqa yeri bombalayıblar, 31 yaralı var
Bakıda Azərbaycan və Albaniya prezidentlərinin görüşü olub - Nələr müzakirə olunub?
ERMƏNİSTAN SAVAŞA HAZIRLAŞIR? - 3 detal var (TƏHLİL)
Sığınacaqda qalan qıza imtahana girməyə problem yaradılıb - Mehriban Zeynalova həyəcan təbili çaldı
Putinin sözçüsündən Tramp və Zelenskiyə tərs sillə: "İlhaq olunan Krım, Sevastopol, Xerson, Zaporojya, Donetsk və Luqansk Rusiyanındır, bu, dəyişməzdir"
Rusiya ordusu Kurskdə bir rayonu hava zərbələri ilə yox edib - Ukrayna açıqlama yaydı
Ali Məhkəmə daha bir mübahisəli vəziyyət üzrə vahid qərar verdi - İcarə müqavilələri ilə bağlı
PUTİN NİYƏ HƏRBİ FORMA GEYİNDİ? - Peskov suala belə cavab verdi
“Ulduz” jurnalının mart sayı çapdan çıxıb - FOTO
AFFA bu klubları cəzalandırdı - SİYAHI
Axtarışda olan daha bir nəfər Azərbaycana gətirilib
Rəsmi Bakı: "Rusiya-Ukrayna müharibəsi..." - "Türk Dövlətləri Təşkilatı da bölgədə yeni reallıqdır"
Hikmət Hacıyev Forumda: "Əas müzakirə olunan məsələlərdən biri yeni dünya düzəni və..." (Yenilənib)
Prezident nazir müavinləri barədə sərəncam imzalayıb - Dəyişiklik
Bakıda əməliyyat: 6 nəfər tutulub