Yanlış siyasət ölkəyə nə qədər böyük zərbə vurur? - Sabiq nazir yazır
24-05-2022 [19:31]
Saleh Məmmədov,
Sabiq maliyyə naziri, professor
***
Dünyanın ən böyük 100 bankı...
Yüzlüyə düşən bir bankı olan ölkələr hamısı inkişaf etmiş ölkələrdir. Birinci bankın aktivləri 4,3 trilyon dollardı, 100-cü bankın isə - 294 milyard dollardı.
Təəssüf ki, Türkiyə və Azərbaycanın isə heç bir bankı bu siyahaya düşə bilməmişdir, heç hər hansı müsəlman ölkəsinin banklarının da bu siyahıda adı yoxdur.
Müstəqillik qazandıqdan sonra Azərbaycanda belə bir plan qoyulmuşdu: Sinqapur, Cənubi Koreya, Çin və s. təcrübəsinə əsasən dünyanın top yüz bankının hamısını ölkəyə dəvət etmək, işlərinə şərait yaratmaq. Bunların toplam aktivləri 80 trilyon dollardan çoxdur, əgər bu banklar aktivlərinin 0,1%-ni bu ölkədə yerləşdirsəydilər, 130 milyard manat əlavə investisiya mənbəyi yarana bilərdi və faizlər 1%-in altına düşərdi...
Amma nailiyyətlər heç yaxına da gəlmir. Bütün Azərbaycan banklarının ümumi aktivləri 19 milyard dolları ötmür, 100-lüyə düşmək üçün isə ən azı 300 milyard dollar aktivlərə sahib olmaq gərəkdir. Azərbaycan kimi orta ölkələr içərisində İsveç, Norveç, Luksemburq, Sinqapur və s. 100-lükdə yerləşən banklara sahibdir. Bir ədəd Azərbaycan bankının olması ölkəyə ən azı 500 milyard manat əlavə kapitalın-investisiyanın yerləşdirilməsi demək olardı.
Bankların əsas vəzifəsi kassa-hesablaşma əməliyyatları deyil, investisiya mənbələrini toplayıb onları aktiv hala gətirməkdi, yəni maliyyə aktivlərinə çevirmək, finansallaşdırmaqdır. Hər bir ölkədə investisiyaların 70-80%-i kreditlər hesabına maliyyələşdirilir. Bu gün isə əsas fondlara yönəldilən investisiyaların həcmi 16 milyard manat təşkil edir, kreditlərin həcmi isə cəmi 17 milyard manatdır, investisiyaların əsas hissəsi isə büdcə və ya valyuta ehtiyatları hesabına maliyyələşdirilir. Əsas fondlara nvestisiyaların həcmi 2014-cü ildən davamlı azalır, hətta son rübdə 10% azalmışdır. Resurslar 100 milyardlarla ölçülür, amma istifadəsizdi, ya sandıqlarda, ya xarici ölkələrdə...
Pul coğrafiyasında haqsızlıq, qeyri-bərabər bölgü, pul vəsaitlərinin aktivlərə çevrilə bilməməsi, ehtiyatlardan zəif istifadə (10%) bunlar hamısı zəif maliyyə vasitəçilik sisteminin, bankların, sığortanın, pensiya fondlarının, investisiya fondlarının və s. zəif işinin nəticəsidir.
Banklar və xüsusilə, Mərkəz bank düşünməlidir: yanlış siyəsət ölkəyə nə qədər böyük zərbə vurur?
Mia.az
SON XƏBƏRLƏR
Saxlanılan aktyor sev dustaqlığına buraxıldı - FOTOLAR
David İşxanyan Bakıda məhkəmədə: “Rəhbərlər Serj Sarkisyan və Samvel Babayan..." (YENİLƏNİB)
Türkiyədə torpaq sürüşməsi: dağıntı altında qalan var
“Azərsu” ASC-nin sabiq sədrinin qardaşı oğlu haqda gözlənilməz təyinat - Eldar Əzizova müavin gətirildi
Hərbi kolleclərin məzunları barədə qərar verildi
Müğənni verilişdə yıxıldı - VİDEO
Goranboyda şok olay: valideyn müəllimi döyüb
Ayxan Hacızadə: "Əgər Fransa sülh sazişinin tezliklə imzalanmasını dəstəkləyirsə, o zaman..."
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
NAZİR XİDMƏT RƏİSİ İLƏ QALMAQALLI İDARƏ RƏİSİNİ VƏZİFƏDƏN AZAD ETDİ - Sahil Babayevdən növbəti dəyişikliklər
Kamal Kılıçdaroğlu namizədliklə bağlı yekun qərarını açıqladı: "Az deyiblər, niyə 800-ü keçməsin ki..."
Həsən Kür xəstəxanadan evə buraxılıb
Bakıda silahlı şəxs tutulub
RƏİSLƏ İŞÇİ DALAŞDI, İŞƏ POLİS QARIŞDI - Dövlət Xidmətində dava
AQTA-nın Gəncə-Daşkəsən Regional Bölməsinə yeni rəis təyin olunub
Emin Əmrullayev məzunlara niyə problem yaradır? - Qalmaqal
Ağdərədə tapılan skelet Əsəddin Novruzov və Qurban Göyüşova aiddir? - Açıqlamalar (FOTO)
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Azərbaycanı boksçuları Serbiyada yarışa qatılacaq
Veysəloğlu Şirkətlər Qrupu, MŞ və TŞİİB-lə birgə jurnalistlər üçün müsabiqəsinə start verdi - Şərtlər
“Yazırlar ki, bu da özünü Çimnaza oxşadır”
Türkiyədə aktyor həbs olunub - "Boykot aksiyası"na görə
Məhkəmə Azər Qasımlı barəsində qərar verdi - Həbs müddəti uzadıldı
KTN-də ƏMƏLİYYAT: bir neçə vəzifəli şəxs qandallanıb - Prokurorluq detalları yaydı (YENİLƏNİB)
Türkiyədə qayıq batıb - 5 nəfər ölüb, 25 nəfər xilas edilib
Şirvan Şəhər İcra Hakimiyyətinin kotirovka sorğuları ləğv edilib
Gəncədə bank kartından pul oğurlayan şəxs tutulub
Aprelin 13-də buraxılış imtahanı keçiriləcək - Rayonar üzrə SİYAHI
Avropa İttifaqından qorxunc iddia: "Dünyada milyonlarla insan üçün dəhşətli olacaq" - "Biz bu fırtınanın qarşısını almaq üçün hər şeyə sahibik"
Müdafiə Nazirliyinin sabiq işçisi hakim qarşısında - 42 milyon manatlıq mənimsəmə üzrə proses davam edir
İyun ayında neçə gün qeyri-iş günü olacaq? - Açıqlama
Azərbaycan nefti cüzi ucuzlaşdı
AFFA rəhbərliyi UEFA-nın 49-cu Konqresində iştirak edəcək
İsrail Şərqi Qüdsdə yeni söküntüyə başlayıb - Fələstinlilə məxsus tikililər dağıdılır
Daha 51 nəfər toyuq dönərindən zəhərlənib
ABŞ gömrük vergisini 34 faiz qaldırdı, rəsmi Pekin etiraz bəyanatı yaydı: "Tarix sübut edir ki..."
TRT daha bir aktyorla yollarını ayırdı - Səbəb
Tramp Maskla vidalaşır - Onun vəzifədən gedəcəyi dəqiqləşib
