Zəngəzur dəhlizinə hansı hərbi şirkət nəzarət edə bilər? - TƏHLİL
10-09-2024 [15:30]
Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı müzakirələrin fonunda sözügedən yola hansısa özəl hərbi şirkətin nəzarət etməsi təklifi tez-tez gündəmə gəlir.
Son olaraq Ermənistan XİN rəhbəri Ararat Mirzoyan bu barədə müsbət fikir səsləndirib.
Lakin “özəl hərbi şirkət” versiyası Bakının maraqlarına cavab vermir. Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin mətbuat katibi Ayxan Hacızadənin bununla bağlı açıqlaması diqqət çəkir.
Sitat:
“Hər iki ölkə ərazisində xarici özəl şirkətin prosesə cəlb olunması barədə fikirlərlə bağlı qeyd edək ki, Azərbaycan heç zaman öz ərazisində üçüncü tərəfin prosesə cəlb olunması barədə müzakirə aparmayıb. Əgər Ermənistan tərəfi həqiqətən də bölgədə kommunikasiyaların açılmasında maraqlıdırsa, üzərinə götürdüyü öhdəlikləri yerinə yetirməlidir”.
Azərbaycan bu təklifi iki səbəbdən qəbul etmir:
Birincisi, təklif yenidir və təktərəfli irəli sürülüb. Yəni Ermənsitan bu təklifi irəli sürərkən sadəcə öz maraqlarını nəzərə alıb. Halbuki 10 noyabr bəyanatı Ermənistan, Azərbaycan və Rusiya arasında imzalanıb. Həmin bəyanatda kommunikasiyaların açılmasının necə və hansı yolla olacağı açıq-aydın göstərilib. Bakı fərqindədir ki, İrəvan bu təkliflə həm 10 noyabr bəyanatındakı öhdəlikdən yayınmaq, həm də sülh gündəliyini dəyişmək istəyir.
İkincisi, Ermənsitanın təklif etdiyi “xarici özəl şirkət” məsələsi etibarsızdır və təhlükəsizlik problemlərini tam həll etmir. Ümumiyyətlə, dünyada bir çox xüsusi hərbi şirkət var. Lakin bəzi şirkətlər daha çox ön plana çıxır:
Academi (Blackwater): ABŞ mərkəzli bu hərbi şirkət xüsusilə İraq və Əfqanıstanda təhlükəsizlik və logistika xidmətləri təqdim etməklə tanınır.
G4S: İngiltərə mərkəzli G4S dünya üzrə təhlükəsizlik və xidmət həlləri təqdim edən şirkətdir. Xüsusilə hökumətlər və korporativ müştərilərə xidmət edir.
Triple Canopy: ABŞ mərkəzli “Triple Canopy” təhlükəsizlik, kəşfiyyat və logistika xidmətləri təqdim edən hərbi şirkətdir. Xüsusilə Yaxın Şərqdə fəaliyyət göstərir.
Siyahını uzatmaq olar. Bu şirkətlər adətən hökumətlər, korporativ şirkətlər və ya digər müştərilər üçün müxtəlif hərbi və təhlükəsizlik xidmətləri təqdim edir. Bununla belə, xüsusi hərbi şirkətlər müxtəlif mübahisələrin mərkəzində yer alır. Haqlarında saysız tənqid, şikayətlər var. Bəzi xüsusi hərbi şirkətlər müştəriləri üçün çalışarkən insan hüquqlarını pozmaqdan çəkinmir. Bundan başqa, dövlət qurumlarına nisbətən daha az hesabatlılığı var. Bu, pis niyyətli və ya qanunsuz fəaliyyətlərin qarşısını almağı çətinləşdirə bilər.
Daha bir problem isə budur ki, xüsusi hərbi şirkətlər təhlükəsizlik və məxfilik tədbirləri alır, həyata keçirdikləri işlər tez-tez ictimaiyyətdən və mətbuatdan uzaq tutulur. Buna görə də fəaliyyətləri barədə tam məlumat əldə etmək çətin olur.
Nəticə etibarilə rəsmi Bakının İrəvanın təklifi ilə razılaşmamaq üçün kifayət qədər əsası var. Yəni Azərbaycan 10 noyabr bəyanatına sadiq olduğunu, prosesin bu istiqmətdə həllində maraqlı olduğunu bir daha bəyan edir. Ən azından bu, optimal, qarşılıqlı maraqları özündə ehtiva edəcək alternativ təklif olanadək belə olacaq.
Turan Rzayev
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
Məşhur aparıcı "telefon dələduzu"nun "toru"na düşüb
Livanın baş naziri: "ABŞ rəsmiləri bizə zəmanət verib, ancaq..." - Bəs, Tel-Əvivdən nə deyirlər?
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
"Kontakt Home" ilə jurnalist arasında narazılıq böyüyür - "Ayıbdır, vətəndaşları, məhkəmələri aldatmayın"
Şamaxı sakini Rusiyada qadın zorlayıb, daha sonra isə Azərbaycana qaçıb - Təfərrüat
Netanyahu ilə müdafiə naziri İrana hücumla bağlı razılığa gəlib: "Bu hücum qəfil və ölümcül olacaq"
Sabah Səbail rayonunun bir hissəsində qaz təchizatı dayandırılacaq
Elza: "Xəbərdarlıq etdilər ki, bəzi əbləhlərdən özünü qoru"
Cəlilabadda zəlzələ olub
Gömrük Komitəsində dəyişiklik - İdarə rəisi vəzifədən çıxarıldı
Əli Əhmədovun bacısı oğlu müşavir təyin olunub
İcra başçısının oğlunun fermasında dəhşətli faciə yaşanıb - Ana fəryad edir, qarşı tərəf isə... (VİDEO)
Leyla Əliyeva Mərakeşdə Milli Observatoriyanın vitse-prezidenti ilə görüşüb - FOTOLAR
DEPUTATLAR TOPLANIR: hansı qanunlar dəyişir? - SİYAHI
Məşhur futbolçu qadın zorlayıb - Haqqında cinayət işi açıldı
Türkiyə 18 gündür itkin düşən tələbənin meyiti tapılıb
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Məhkəmə həbs olunan sabiq şöbə müdiri barədə qərar verib
BMT rəsmisi İsrailə çağırış elədi: "Atəşkəs vacibdir"
Mərakeşdə zəlzələ olub - 4,5 bal gücündə
Prezident İlham Əliyev fərman imzaladı - Dəyişiklik
COP29 zolaqları: bu küçələrə avtomobillər daxil ola bilər - SİYAHI
Keçmiş rəislərə hökm oxundu - SİYAHI
Pensiyalar niyə gecikir? - DSMF cavabdan yayınır
Sabahdan intensiv yağış yağacaq - Xəbərdarlıq
Vəkilin əl-qolunu bağlayan şəxsə hökm oxunub
Hizbullah: "İsrail mövqelərinə ağır zərbələr vurduq"
Partiya funksioneri 25 yaşlı qızı konsertdə yumruqlayıb - FOTO
Beynəlxalq Bankdan şikayətçiyə anormal cavab verilib: "Saat 14:00-a kimi etməmisinizsə, 4,5 gün ərzində..."
Şahin Mustafayev İranın xarici işlər naziri ilə müzakirə aparıb
Deputat Ramid Namazov Ziyafət Əsgərovu əvəzləyib
Azərbaycan yığması Estoniyaya qarşı matçı Bakıda oynamayacaq
Əhalinin sayı açıqlanıb - Qadınlarn sayı çoxdur
Sabah yağış yağacaq
İsrail Livanda xəstəxanaya raket atıb - Üç həkim ölüb
ABŞ-dan İrana Trampla bağlı sərt xəbərdarlıq: "Əgər nəsə olsa..."
“Express Bank”ın mənfəəti azalıb, xərcləri artıb
"AAAF Park" işıqpulunu ödəmir - Sakinlər imdad diləyir
Vəzifəli şəxs zorla qız qaçırıb - İşə polis qarışıb
Prezident İlham Əliyev sərgi iştirakçılarına məktub göndərdi - MƏTN