Zəngəzur dəhlizinə hansı hərbi şirkət nəzarət edə bilər? - TƏHLİL
10-09-2024 [15:30]
Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı müzakirələrin fonunda sözügedən yola hansısa özəl hərbi şirkətin nəzarət etməsi təklifi tez-tez gündəmə gəlir.
Son olaraq Ermənistan XİN rəhbəri Ararat Mirzoyan bu barədə müsbət fikir səsləndirib.
Lakin “özəl hərbi şirkət” versiyası Bakının maraqlarına cavab vermir. Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin mətbuat katibi Ayxan Hacızadənin bununla bağlı açıqlaması diqqət çəkir.
Sitat:
“Hər iki ölkə ərazisində xarici özəl şirkətin prosesə cəlb olunması barədə fikirlərlə bağlı qeyd edək ki, Azərbaycan heç zaman öz ərazisində üçüncü tərəfin prosesə cəlb olunması barədə müzakirə aparmayıb. Əgər Ermənistan tərəfi həqiqətən də bölgədə kommunikasiyaların açılmasında maraqlıdırsa, üzərinə götürdüyü öhdəlikləri yerinə yetirməlidir”.
Azərbaycan bu təklifi iki səbəbdən qəbul etmir:
Birincisi, təklif yenidir və təktərəfli irəli sürülüb. Yəni Ermənsitan bu təklifi irəli sürərkən sadəcə öz maraqlarını nəzərə alıb. Halbuki 10 noyabr bəyanatı Ermənistan, Azərbaycan və Rusiya arasında imzalanıb. Həmin bəyanatda kommunikasiyaların açılmasının necə və hansı yolla olacağı açıq-aydın göstərilib. Bakı fərqindədir ki, İrəvan bu təkliflə həm 10 noyabr bəyanatındakı öhdəlikdən yayınmaq, həm də sülh gündəliyini dəyişmək istəyir.
İkincisi, Ermənsitanın təklif etdiyi “xarici özəl şirkət” məsələsi etibarsızdır və təhlükəsizlik problemlərini tam həll etmir. Ümumiyyətlə, dünyada bir çox xüsusi hərbi şirkət var. Lakin bəzi şirkətlər daha çox ön plana çıxır:
Academi (Blackwater): ABŞ mərkəzli bu hərbi şirkət xüsusilə İraq və Əfqanıstanda təhlükəsizlik və logistika xidmətləri təqdim etməklə tanınır.
G4S: İngiltərə mərkəzli G4S dünya üzrə təhlükəsizlik və xidmət həlləri təqdim edən şirkətdir. Xüsusilə hökumətlər və korporativ müştərilərə xidmət edir.
Triple Canopy: ABŞ mərkəzli “Triple Canopy” təhlükəsizlik, kəşfiyyat və logistika xidmətləri təqdim edən hərbi şirkətdir. Xüsusilə Yaxın Şərqdə fəaliyyət göstərir.
Siyahını uzatmaq olar. Bu şirkətlər adətən hökumətlər, korporativ şirkətlər və ya digər müştərilər üçün müxtəlif hərbi və təhlükəsizlik xidmətləri təqdim edir. Bununla belə, xüsusi hərbi şirkətlər müxtəlif mübahisələrin mərkəzində yer alır. Haqlarında saysız tənqid, şikayətlər var. Bəzi xüsusi hərbi şirkətlər müştəriləri üçün çalışarkən insan hüquqlarını pozmaqdan çəkinmir. Bundan başqa, dövlət qurumlarına nisbətən daha az hesabatlılığı var. Bu, pis niyyətli və ya qanunsuz fəaliyyətlərin qarşısını almağı çətinləşdirə bilər.
Daha bir problem isə budur ki, xüsusi hərbi şirkətlər təhlükəsizlik və məxfilik tədbirləri alır, həyata keçirdikləri işlər tez-tez ictimaiyyətdən və mətbuatdan uzaq tutulur. Buna görə də fəaliyyətləri barədə tam məlumat əldə etmək çətin olur.
Nəticə etibarilə rəsmi Bakının İrəvanın təklifi ilə razılaşmamaq üçün kifayət qədər əsası var. Yəni Azərbaycan 10 noyabr bəyanatına sadiq olduğunu, prosesin bu istiqmətdə həllində maraqlı olduğunu bir daha bəyan edir. Ən azından bu, optimal, qarşılıqlı maraqları özündə ehtiva edəcək alternativ təklif olanadək belə olacaq.
Turan Rzayev
MİA.AZ
“Xəyyam Əhmədlinin müalicəsinə kömək etməyənlər sırasında kim adımı çəkirsə..." - Meyxana ustadı
Prezident İlham Əliyev Mövlud Çavuşoğlunu qəbul edib - FOTO
Bələdiyyə sədrinin cinayət işi məhkəməyə göndərilib
Əli Əsədov yeni qərar imzalayıb
Valideynlər Hövsan Olimpiya İdman Kompleksindən şikayət edir - Çarpayılar su altında qalıb + VİDEO
Məşhur müğənninin ayaqları tamamilə tutulub - "Sən bir ağrılarımı bilsən..." - FOTO
"Avrora Qrup" məhkəməyə verilib
Şuşa şəhərinə daha 48 ailə köçürülüb
Ceyhun Bayramov Maltaya yollanıb
Azərbaycan neftinin qiyməti 2 dollar qalxdı
4 uşaq anası ərini öldürüb - Çoxsaylı bıçaq zərbələriylə
Rektor kimdən və niyə şikayət edib? - İradə Xəlilovanın qızı ilə bağlı ilginc xəbər yayıldı
Mərkəzi Bank sədrinin 753 əmlakına "əl qoyulub" - Vəzifədən azad olunandan bir il sonra...
Osimhen yanvarda "Qalatasaray"dan gedəcək? - "Müqaviləsində elə bir bənd var ki..."
Gürcüstanda polis nümayişi dağıtdı, ancaq... - Qonşu ölkədə səhərə yaxın qarşıdurma artıb, saxlanılanlar var
İran XİN başçısı: "Əsədə yardım üçün ordu göndərməyə hazırıq" - İraqdakı silahlı qruplar Suriyaya daxil olub
Türkiyədə tikiş sexində dəm qazı: 21 nəfər zəhərlənib
İsrail ordusu Qəzzanı növbəti dəfə vurub: ölənlər var
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
“Ulduz” jurnalının Məhəmməd Füzulinin 530 illiyinə həsr olunmuş xüsusi sayı çap olunub
Gürcüstanda gərginlik: 298 nəfər saxlanılıb, 143 polis yaralanıb - "Bu, çox narahatedici haldır"
"Bəzi Qərb səfirlikləri QHT-ləri ələ almağa çalışır" - Dövlət qurumları yanındakı şuralarla bağlı sensasiyalı bəyanat yayılıb
Türkiyədə zəlzələ olub
Cənubi Koreya parlamenti hərbi vəziyyət rejimini ləğv edib
Müəllim İdarə müdiri təyin edilib
İstanbulun ən çox kriminallaşmış bölgələri - SİYAHI
Onlara təhsil sektorunda yüksək vəzifələr verildi - Siyahı + FOTO
Mehriban Xanlarova: "Onun üç yaşında olan qızını böyüdərək, analıq etmişəm, ancaq..."
Qəzzada savaşın 424-ci günü: ölənlərin sayı 44502-yə çatdı
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
SABİQ DEPUTAT SAHİL BABAYEVİN MÜŞAVİRİ OLDU
"Beşiktaş" erkən seçki qərarı verdi
İsrail Qəzza zolağını yenə bombaladı: ölən və yaralananlar var
Suriyada daha 7 terrorçu zərərsizləşdirilib