Şərq emosianallığı...
05-05-2022 [23:10]
Səbuhi İMANOV
***
Yer kürəsinin coğrafi psixologiyası üstündə yaşayan xalqların yerə və mühitə uyğun mentalitetini, adət-ənənəsini formalaşdıran xarakter tipi yaradır.
Beləliklə, günümüzdə daha qabarıq görünən,ümumi dünyagörüşümüzdən tutmuş fərdi məişət qayğılarımıza qədər təsir edən Şərq və Qərb sindromu əmələ gəlib. Bu, artıq həm də aktiv düşüncə tərzinə çevrılərək gələcəyimizi, kimliyimizi, hətta hədəflətərimizi müəyyən edəcək etalon funksiyasını daşıyır.
Yaşadıqlarım, gördüklərim,müşahidələrim Şərq və Qərb adamını,düşüncə tərzini həm də yaşadığı coğrafi məkana uyğun olaraq müqayisəli şəkildə xarakterizə etməyə imkan verdiyindən bir çox, bəzən aydin gördüyümüz, lakin fikir vermədiyimiz məsələlərə toxunacam. Bu həm fərdi,həm də toplum olaraq başımızın içindən tutmuş soyuducumuzun içinə qədər həyatımıza təsir edən faktorlardır.İştahamızla yediyimizin, planlarımızla etdiyimizin, qazandığımızla xərcədiyimizin,cebimizlə istəyimizin bir-biriylə münasibətləri haralı olduğumuzu çox qabarıq göstərir.
Biz,adətən danışıqdan,hərəkətlərdən bir-birimizi tanımağa çalışırıq. Amma, hətta, insanın necə qidalanmasından da onun tərbiyə aldığı mühit aydın görünə bilir. Şərqlə Qərbin ən böyük fərqi : Emosiyanallıq və rasiyanallıq. Şərq adamını emosiyanallıq idarə edir. Qərb adamı rasionallıqla idarə edir. Emosianal vəziyyət ağili və müqayisəni işləməyə qoymur,müzakirə formulunu sıradan çıxarır, hər şeyi inkar edir, ancaq özünü doğru sayır, nəyin bahasına olursa olsun, özünü döğru çıxarmaq istəyir və beləliklə, həqiqət it-bata düşür. Nəticədə istənilən situasiya donur və öz həllini tapmır. Emosianallıq emosianallıq gətirir, münasibətləri gərginləşdirir, azad düşünmək və azad danışmaq imkanlarını məhdudlaşdırır.
Şərq adamı susdurmağa və məcburiyyətə meyillidi. O uşağına nəsə soruşarkən daha çox sus deyirkən,Qərb adamı uşağıyla saatlarla söhbət edir. Şərq və Qərb idarəçilik sistemləri də buna misaldı. Rasional vəziyyət ağılı, məntiqi işə salır. Qərb adamı danişmağa,eşitməyə, müzakorə etməyə meyillidi. Doğru nəticə çıxarmaq peşindədi. Səbirlidir. İşlərini nəticə verə biləcək formada planlaşdırır. İsrafdan kənardı, işlədiyi kimi dincəlməyi də planlaşdırır və həyata keçirir. Yaşadığı yeri zibilləmir və kim edərsə, kollektiv şəkildə etiraz edir.
Başqasını günahlandırmır. Üzləşdiyi problemlərdə nəyi səhv etdiyini anlamağa çalışır. Fikrini azad və açıq deyib başqasını dinləməyi bacarır. Emosianallığın nəticəsi olaraq, adətən, inqlablar və müharıbələr daha çox Şərqdə olur. Münaqışələr sözün bitdiyi yerdən başlayar.
Dövrümüzün Qərbi danışmağın, müzakirə etməyin, sülhə gəlməyin etalonu olduğu bir vaxtda öz qoynunda böyük bir müharibəyə başladı. Əcəba, ilin-günün bu vaxtında Şərqin emosianallığı Qərbə niyə və necə transfer oldu?!...
Mia.az
"Ordumuz atəş açmayıb" - MN Ermənistan MN-in xəbərini yalanladı
Ceyhun Bayramov Rusiyaya gedib
YAP-dan qurultayla bağlı açıqlama: "Seçkilərdən öncə..."
“Fövqəladə vəziyyət haqqında” qanun dəyişdi - Əli Əsədov yeni qərar verdi (DETALLAR)
İranın Hərbi Dəniz Qüvvələrinin komandanı Bakıya gəlib
Azərbaycanda 20 nəfər koronavirusa yoluxub - 4 nəfər ölüb
Səudiyyə Ərəbistanı: nefti sudan ucuz ölkə və ya illər sonra Ermənistanla qurulan əlaqə...
Samux rayonunda 9 müraciət ünvanlandı - FOTOLAR
Penitensiar Xidmətinin sabiq rəisi hakim qarşısında - Generala qarşı ifadələr verilib
Dollar neçəyə olacaq? – Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Zakir Həsənov Misirdə - FOTOLAR
“Real Madrid”in ulduzu: "Arda möhtəşəmdir" - "Hələ də ispan dilində danışa bilmirəm"
6, yoxsa 17 milyonluq mənimsəmə? - Sabiq deputat ittihamı qəbul etmir (Məhkəmə prosesi)
10-cu sinif şagirdi ilə 20 yaşlı oğlanın fermada sərgüzəştləri və ya qəfil otağa girən Anarın iyrənc şantajı... - Biləsuvarda zorlama, təhdid və...
Azərbaycan çempionatında növbəti turun proqramı açıqlanıb
Harris Mahmud Abbasla danışdı: "Qəzza yenidən Fələstin administrasiyasının tabeliyində olacaq"
YENİ NAZİR APARAT RƏHBƏRİNİ VƏZİFƏDƏN AZAD ETDİ
ARDN-dən valyuta hıərracları ilə bağlı - Açıqlama
Prezident Malayziyanın yeni səfirinin etimadnaməsini qəbul edib
Prezident Ərdoğan böyük heyətlə Qətərə gedib - Səbəb
Sabah güclü külək olacaq, yağış yağacaq - Xəbərdarlıq
Milli Məclisdə Qərbi Azərbaycana qayıdışla bağlı dinləmə keçiriləcək
“Adana Dəmirspor”un baş məşqçisi istefaya göndərildi
Azərbaycan idmançıları medal qazanıblar
Aparat rəhbəri yenə şikayət verdi
Prezident Çinlə əməkdaşlığa dair Memorandumu təsdiqləyib
Laçında silah-sursat tapılıb
MƏHKƏMƏLƏRLƏ BAĞLI YENİ FƏRMAN VERİLDİ - Dəyişiklik
Prezident Dövlət Agentliyinə vəsait ayırıb - Sərəncam
Keçmiş nazir vəfat edib - 93 yaşında
Ferdi Kadıoğlu Avropa nəhənglərinin "radarı"na düşüb
Sabahın hava proqnozu açıqlandı
"İstəyimiz odur ki, xəstəlik tədris prosesinə ciddi təsir göstərməsin" - Nazirdən qızılca ilə bağlı açıqlama
MİT PKK-nın axtarışda olan daha bir liderini "yox" etdi - FOTO
Keçmiş gömrük rəhbəri xaricə tez-tez niyə gedir? - Səfər Mehdiyevlə bağlı sensasiyalı iddia yayıldı
SOCAR-ın gəlir azalıb
Türkiyədə güclü zəlzələ oldu - 5.1 bal gücündə (Açıqlamalar)
Rəis təqaüdə göndərilib
Salyanda iki hərbçi dəm qazından boğularaq ölüb
"Beşiktaş" azarkeşləri "Fənərbağça"nın oyunçusunu vurdu: "Gözündə görmə problemi yaranıb"
Nəsimi rayonunda 3 dekabr- Beynəlxalq Əlillər günü münasibətilə silsilə tədbirlər davam edir - FOTOLAR
Erməni diversant hakim qarşısına çıxarıldı - Bakıda (Yenilənib)