jpg-1678546511.jpg)
Şərq emosianallığı...
05-05-2022 [23:10]
Səbuhi İMANOV
***
Yer kürəsinin coğrafi psixologiyası üstündə yaşayan xalqların yerə və mühitə uyğun mentalitetini, adət-ənənəsini formalaşdıran xarakter tipi yaradır.
Beləliklə, günümüzdə daha qabarıq görünən,ümumi dünyagörüşümüzdən tutmuş fərdi məişət qayğılarımıza qədər təsir edən Şərq və Qərb sindromu əmələ gəlib. Bu, artıq həm də aktiv düşüncə tərzinə çevrılərək gələcəyimizi, kimliyimizi, hətta hədəflətərimizi müəyyən edəcək etalon funksiyasını daşıyır.
Yaşadıqlarım, gördüklərim,müşahidələrim Şərq və Qərb adamını,düşüncə tərzini həm də yaşadığı coğrafi məkana uyğun olaraq müqayisəli şəkildə xarakterizə etməyə imkan verdiyindən bir çox, bəzən aydin gördüyümüz, lakin fikir vermədiyimiz məsələlərə toxunacam. Bu həm fərdi,həm də toplum olaraq başımızın içindən tutmuş soyuducumuzun içinə qədər həyatımıza təsir edən faktorlardır.İştahamızla yediyimizin, planlarımızla etdiyimizin, qazandığımızla xərcədiyimizin,cebimizlə istəyimizin bir-biriylə münasibətləri haralı olduğumuzu çox qabarıq göstərir.
Biz,adətən danışıqdan,hərəkətlərdən bir-birimizi tanımağa çalışırıq. Amma, hətta, insanın necə qidalanmasından da onun tərbiyə aldığı mühit aydın görünə bilir. Şərqlə Qərbin ən böyük fərqi : Emosiyanallıq və rasiyanallıq. Şərq adamını emosiyanallıq idarə edir. Qərb adamı rasionallıqla idarə edir. Emosianal vəziyyət ağili və müqayisəni işləməyə qoymur,müzakirə formulunu sıradan çıxarır, hər şeyi inkar edir, ancaq özünü doğru sayır, nəyin bahasına olursa olsun, özünü döğru çıxarmaq istəyir və beləliklə, həqiqət it-bata düşür. Nəticədə istənilən situasiya donur və öz həllini tapmır. Emosianallıq emosianallıq gətirir, münasibətləri gərginləşdirir, azad düşünmək və azad danışmaq imkanlarını məhdudlaşdırır.
Şərq adamı susdurmağa və məcburiyyətə meyillidi. O uşağına nəsə soruşarkən daha çox sus deyirkən,Qərb adamı uşağıyla saatlarla söhbət edir. Şərq və Qərb idarəçilik sistemləri də buna misaldı. Rasional vəziyyət ağılı, məntiqi işə salır. Qərb adamı danişmağa,eşitməyə, müzakorə etməyə meyillidi. Doğru nəticə çıxarmaq peşindədi. Səbirlidir. İşlərini nəticə verə biləcək formada planlaşdırır. İsrafdan kənardı, işlədiyi kimi dincəlməyi də planlaşdırır və həyata keçirir. Yaşadığı yeri zibilləmir və kim edərsə, kollektiv şəkildə etiraz edir.
Başqasını günahlandırmır. Üzləşdiyi problemlərdə nəyi səhv etdiyini anlamağa çalışır. Fikrini azad və açıq deyib başqasını dinləməyi bacarır. Emosianallığın nəticəsi olaraq, adətən, inqlablar və müharıbələr daha çox Şərqdə olur. Münaqışələr sözün bitdiyi yerdən başlayar.
Dövrümüzün Qərbi danışmağın, müzakirə etməyin, sülhə gəlməyin etalonu olduğu bir vaxtda öz qoynunda böyük bir müharibəyə başladı. Əcəba, ilin-günün bu vaxtında Şərqin emosianallığı Qərbə niyə və necə transfer oldu?!...
Mia.az
SON XƏBƏRLƏR
Cənubi Koreya parlamenti hərbi vəziyyət rejimini ləğv edib
Müəllim İdarə müdiri təyin edilib
İstanbulun ən çox kriminallaşmış bölgələri - SİYAHI
Onlara təhsil sektorunda yüksək vəzifələr verildi - Siyahı + FOTO
Mehriban Xanlarova: "Onun üç yaşında olan qızını böyüdərək, analıq etmişəm, ancaq..."
Qəzzada savaşın 424-ci günü: ölənlərin sayı 44502-yə çatdı
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
SABİQ DEPUTAT SAHİL BABAYEVİN MÜŞAVİRİ OLDU
"Beşiktaş" erkən seçki qərarı verdi
İsrail Qəzza zolağını yenə bombaladı: ölən və yaralananlar var
Suriyada daha 7 terrorçu zərərsizləşdirilib
Qırmızı bülletenlə axtarılan türkmənistanlı qadın narkobaron Türkiyədə tutulub - FOTO
Azərbaycanlı biznesmenin əmlakına həbs qoyuldu, cinayət işi açıldı
Nəsimi rayonunda 3 dekabr-Beynəlxalq Əlillər günü ilə əlaqədar “Xoşbəxt olsun uşaqlar!” adlı tədbir keçirilib - FOTOLAR
"Landmark" Biznes Mərkəzi satışa çıxarılıb - 120 milyon manata
Xalq artisti Ağadadaş Ağayev ifadə verdi: "Artıq elə söz dedi ki, aşağı düşməli oldum"
AXCP üzvü Famil Xəlil azadlığa buraxıldı - Məhkəmə prosesi
"Qalatasaray" daha bir oyunçunu yola salır
Deputat müxalifət partiyasına keçib - FOTO
Cənubi Koreya adasında müəmma: 38 vyetnamlı turist yoxa çıxıb
Bakıda keçmiş nazir müavinini maşın vurub öldürüb
Məşhur iş adamı Azərbaycanda klub alır
Türkiyəli model soyundu - FOTOLAR
PREZİDENT BU UNİVERSİTETƏ REKTOR TƏYİN EDİB - Sərəncam
"Lalə xanım xroniki ürək xəstəliyindən əziyyət çəkir, o, sərbəst..." - Oğlundan Lalə Şövkətin səhhəti barədə açıqlama
Milli Məclisdə 2025-ci il üçün dövlət büdcəsi qəbul olunub
Hər ay dövlətdən 1500 manat yardım alan Pənah Hüseynin partiyası seçki ilə bağlı qərarını açıqladı
Ağadadaş Ağayevi döyən mühafizəçisi hakim qarşısına çıxarılır
İlham Əliyev yeni səfirləri qəbul edib - FOTOLAR (YENİLƏNİB)
AFFA "Neftçi"ni cərimələyib
Azərbaycan millisinin futbolçusu cəzalandırılıb
Meyxanaçı Xəyyam Əhmədli vəfat etdi
ABŞ-in Azərbaycandakı səfirindən gözlənilməz qərar - İstefa verib
Sabah yağış yağacaq
Əli Əsədov ali təhsillə bağlı yeni qərar verib
Müsavat Partiyası seçkiyə qatılacaq - Partiya qərar verdi
Bəşər Əsəd: "ABŞ regionunun xəritəsini yenidən çəkməyə çalışır"
Sumqayıtda binada güclü partlayış: yaralılar var - Adlar (Yenilənib)
8 milyon manata yaxın dövriyyə, 400 manat vergi... – Naxçıvanla bağölı daha bir iddia yayılıb