Şərq emosianallığı...
05-05-2022 [23:10]
Səbuhi İMANOV
***
Yer kürəsinin coğrafi psixologiyası üstündə yaşayan xalqların yerə və mühitə uyğun mentalitetini, adət-ənənəsini formalaşdıran xarakter tipi yaradır.
Beləliklə, günümüzdə daha qabarıq görünən,ümumi dünyagörüşümüzdən tutmuş fərdi məişət qayğılarımıza qədər təsir edən Şərq və Qərb sindromu əmələ gəlib. Bu, artıq həm də aktiv düşüncə tərzinə çevrılərək gələcəyimizi, kimliyimizi, hətta hədəflətərimizi müəyyən edəcək etalon funksiyasını daşıyır.
Yaşadıqlarım, gördüklərim,müşahidələrim Şərq və Qərb adamını,düşüncə tərzini həm də yaşadığı coğrafi məkana uyğun olaraq müqayisəli şəkildə xarakterizə etməyə imkan verdiyindən bir çox, bəzən aydin gördüyümüz, lakin fikir vermədiyimiz məsələlərə toxunacam. Bu həm fərdi,həm də toplum olaraq başımızın içindən tutmuş soyuducumuzun içinə qədər həyatımıza təsir edən faktorlardır.İştahamızla yediyimizin, planlarımızla etdiyimizin, qazandığımızla xərcədiyimizin,cebimizlə istəyimizin bir-biriylə münasibətləri haralı olduğumuzu çox qabarıq göstərir.
Biz,adətən danışıqdan,hərəkətlərdən bir-birimizi tanımağa çalışırıq. Amma, hətta, insanın necə qidalanmasından da onun tərbiyə aldığı mühit aydın görünə bilir. Şərqlə Qərbin ən böyük fərqi : Emosiyanallıq və rasiyanallıq. Şərq adamını emosiyanallıq idarə edir. Qərb adamı rasionallıqla idarə edir. Emosianal vəziyyət ağili və müqayisəni işləməyə qoymur,müzakirə formulunu sıradan çıxarır, hər şeyi inkar edir, ancaq özünü doğru sayır, nəyin bahasına olursa olsun, özünü döğru çıxarmaq istəyir və beləliklə, həqiqət it-bata düşür. Nəticədə istənilən situasiya donur və öz həllini tapmır. Emosianallıq emosianallıq gətirir, münasibətləri gərginləşdirir, azad düşünmək və azad danışmaq imkanlarını məhdudlaşdırır.
Şərq adamı susdurmağa və məcburiyyətə meyillidi. O uşağına nəsə soruşarkən daha çox sus deyirkən,Qərb adamı uşağıyla saatlarla söhbət edir. Şərq və Qərb idarəçilik sistemləri də buna misaldı. Rasional vəziyyət ağılı, məntiqi işə salır. Qərb adamı danişmağa,eşitməyə, müzakorə etməyə meyillidi. Doğru nəticə çıxarmaq peşindədi. Səbirlidir. İşlərini nəticə verə biləcək formada planlaşdırır. İsrafdan kənardı, işlədiyi kimi dincəlməyi də planlaşdırır və həyata keçirir. Yaşadığı yeri zibilləmir və kim edərsə, kollektiv şəkildə etiraz edir.
Başqasını günahlandırmır. Üzləşdiyi problemlərdə nəyi səhv etdiyini anlamağa çalışır. Fikrini azad və açıq deyib başqasını dinləməyi bacarır. Emosianallığın nəticəsi olaraq, adətən, inqlablar və müharıbələr daha çox Şərqdə olur. Münaqışələr sözün bitdiyi yerdən başlayar.
Dövrümüzün Qərbi danışmağın, müzakirə etməyin, sülhə gəlməyin etalonu olduğu bir vaxtda öz qoynunda böyük bir müharibəyə başladı. Əcəba, ilin-günün bu vaxtında Şərqin emosianallığı Qərbə niyə və necə transfer oldu?!...
Mia.az
SON XƏBƏRLƏR
Qurban Qurbanova ən yaxşı baş məşqçi seçildi
Xalq artisti reabilitasiya mərkəzinə yerləşdirilib
Rəssam Emil Əzizin “Naxış və siluet” adlı fərdi sərgisi açılacaq
3 bürcdə doğulanları sürpriz gözləyir
Braun Universitetində silahlı insident: 2 nəfər ölüb, 9 yaralı var
Nuri Şahin: "Bu, bizim üçün çox vacib bir qələbədir"
Bilik Kuboku” layihəsi: final mərhələsi uğurla baş tutub - FOTOLAR
"Beşiktaş"ın baş məşqçisi: "Bu gecə bizə teatr tamaşası oynanıldı"
41 yaşlı məntəqə sədri dəm qazından boğuldu
Gələin qayınanasını boğaraq öldürüb? - Biləsuvarda...
Qazaxıstan BTC ilə neft tədarükü planını təsdiqləyib
Bakının bu küçələrində qaz olmayacaq
Cəbrayıla növbəti köç olub
Hərbi ekspertin qardaşının ailə üzvləri qəzada ölüblər - Qusarda
"Trabzonspor" - "Beşiktaş" derbisi: 6 qol, bir qırmızı kart...
Rusiya Ukraynada daha bir qəsəbəni ələ keçirib - MN açıqlama yayıb
İsrail ordusu Livanı PUA-larla vurdu - "Hizibullah"ın yüksək vəzifəliləri öldürüldü
Təhsili idarə edənlər düşünürmü ki, təhsil niyə bu qədər tənqid olunur? - Vahid Tağıyev yazır
Azarkeşlər söyüş söydü, Baş məşqçi istefa anonsu verdi: "İki oyundan sonra gedəcəym"
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
"Allahın Bəhram Bağırzadəsindən 9500 manatlıq kitab alıblar" - Kəramət Böyükçöl nazirliklə sövdələşməsindən yazdı
Pənah Hüseyn partiya sədrliyindən getdi - AXP yeni sədr seçdi (FOTO)
Autsayderlərin duelində bir qırmızı kart, bir qol... - "Kəpəz" "Qəbələ"yə qalib gəldi - VİDEO (Yenilənib)
“Binə” Ticarət Mərkəzinin işıqları söndürülüb - Tanınmış jurnalist bazarın iflic edildiyini deyir
Yazıçı nazirə müraciət etdi: "Yazı-pozu adamlarına verilən dəstəyi təqdir edirəm" - "Əlimdə kütləvi nəşrini gözləyən 7 kitab var"
"İki arvadım var, ikisi də şah kimi yaşayır" - Şərurlu İsfəndiyar 27 yaşlı həkimi necə aldığını danışıb, "Pul çox şeyi həll edir" deyir (VİDEO)
Sabah yağış və qar yağacaq
Ceyhun Bayramov Pakistan XİN başçısı ilə görüşüb
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Kurban Berdiyev məğlubiyyətin səbəbini niyə demir? - Əməkdaşımız ondan sözü "kəlbətin"lə alıb (VİDEOLAR)
Xəzər dənizində zəlzələ olub
Səidə Haqverdiyeva vəzifədən ayrılıb
Azərbaycan diasporunun fəalları saxlanılıb - Rusiyada
"Sabah"ın oyunçusu Joy Mikels Mia.az-a danışdı - VİDEO
Kurban Berdiyevin 50-ci oyunu və ilk "istefa" şüarı - Tovuzlular qəzəbləndi + VİDEO
Leyla Əliyeva Lənkəranda - VİDEO
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Bakının Nizami rayonunda quldurluq edən şəxs Tərtərdə tutulub
GENERAL RƏİS TƏYİN OLUNDU - Nazirlikdə növbəti dəyişiklik
"Azərişıq"ın əməkdaşı iş başında ölüb
Şahbuz rayonunun Kükü kəndinə mövsümün ilk qarı yağıb - FOTOLAR
Azercell uşaqlarda sosial məsuliyyət vərdişlərini təşviq edir