PUTİNİN QƏRBƏ CAVAB HƏMLƏSİ: 7 faktor və... - TƏHLİL
28-02-2024 [23:28]
Moldovanın seperatçı bölgəsi olan Dnestriyan Rusiyaya müraciət etməyə hazırlaşır.
Seperatçı bölgənin rəhbərliyi Rusiya prezidenti Vladimir Putinə və Rusiya Federasiyasının Federasiya Şurasına müraciət edərək onlardan Dnestriyan bölgəsində yaşayan rusdilli əhalinin hüquqlarını qorumağı xahiş edəcəklər.
Bu, eynilə Ukrayna ilə oxşar ssenaridir.
Rusiya 2 il əvvəl olduğu kimi indi də eyni üsulla hərəkət edir. Dnestriyanın müraciəti şübhəsiz ki, Rusiya tərəfindən hazırlanmış oyunun tərkib hissəsidir.
Bəs niyə indi Dnestriyan belə bir müraciət etdi? Rusiyanı Moldovaya hücuma təhrik edən nədir?
1) Rusiya Qərbə cavab vermək istəyir. İsveç və Finlandiya NATO–ya üzv olduqdan sonra Rusiya hansısa formada Qərbə cavab verməli idi. NATO – nun Şərqə doğru genişlənmək siyasətinə Rusiya Dnestriyanı tutmaqla cavab verəcək.
2) Rusiya Ukraynaya ciddi dəstək gələcəyindən ehtiyyat edir. Son zamanlar bəzi ölkələr, xüsusilə də Fransa Rusiyaya qarşı Ukraynaya NATO qüvvələrinin yerləşdirilməsini təklif edir. Rusiya bunun qarşısını almaq üçün cəbhəni genişləndirməyə çalışır.
3) Polşa və Baltikaynı ölkələr Ukrayna ilə bərabər Rusiyaya qarşı yeni ittifaq yaratmaq arzusundadır. Son zamanlar Polşa və Baltik ölkələrindən Rusiya əlehinə kəskin açıqlamalar verilir. Hətta tərəflər arasında zaman – zaman diplomatik qalmqallarda yaranır. Rusiya Moldovaya hücumla həm də bunun qarşısını almağa çalışır.
4) Martda Rusiyada prezident seçkiləri keçiriləcək. Putin Dnestriyanı Rusiyaya qatmaqla öz nüfuzunu daha da qaldırmaq və seçkiyə daha güclü və inamlı getmək niyyətindədir.
5) Putin hakimiyyəti varisinə ötürməyə hazırlaşır. Hazırda NATO şərqə doğru genişlənməkdə davam edir. Putin özündən sonra xələfi üçün problemli məsələ saxlamaq istəmir. Dnestriyan məsələsi Rusiya üçün gələcəkdə problem ola bilər. Ona görə Putin vaxtında özü bu işi bitirmək istəyir.
6) Seperatçı bölgələrin saxlanması Rusiya iqdisadiyyatına əlavə maliyyə yükü deməkdir. Dnestriyan Rusiyanın federal subyektinə çevrilərsə, Rusiya onu mərkəzi vergi sisteminə qoşa bilər. Bunun Rusiya büdcəsinin xeyrinə olacaq.
7) Dnestriyanın tutulması Qara dənizdə Rusiyanın mövqeyini daha da gücləndirəcək. Rusiya Krımın təhlükəsizliyinin, həmçinin Ukraynada yeni işğal etdiyi bölgələrə gələcək təhlükələri dəff etmək üçün də mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Dnestriyanın federasiya tərkibinə daxil edilməsi Ukraynaya Qərbdən hücum üçündə şərait yaradacaq. Bu, bir daha onu göstərir ki, Rusiyanın niyyəti Ukraynanı tamamilə işğal etmək və onun bir dövlət kimi varlığına son qoymaqdır. Nəzərə alaq ki, Dnestriya bölgəsində kənd təsərrüfatı yüksək səviyyədə inkişaf edib. Dnestriya rəsmən sosialist rejimlə idarə olunur. Bu ərazidə Karl Marksın və Vladimir Lenin fikirləri rəsmi dövlət ideologiyası olaraq qəbul edilir. Dnestriyanda hələ də kolxozlar mövcuddur və onlar bu gün kənd təsərrüfatının inkişafında əvvəzsizdir.
Rusiya liberal bazarı və Dnestriyanın sosialist sisteminin necə birləşəcəyi də bir başqa müzakirə mövzusudur. Ehtimal ki, Rusiyada buradakı sistemə çoxda müdaxilə etməyəcək. Kolxoz sistemi saxlana bilər. Ola bilər ki, bunlar ailə koorparativlərinə çevrilsin. Ancaq markizm – leninizmin ideologiyasınından imtina ediləcəyi aydın məsələdir. Dnestriyan rusları mühafizəkar təbiətə malikdir. Bu bölgədə əsasən kənddə məskunlaşma yüksək səviyyədədir.
Dnestriyanı gözəlləşdirən digər bir təbii gözəllik isə zəngin bulaqlarıdır. Dnestriyan Rusiyaya diplomatik dəstək üçün müraciət edib. Ancaq bu diplomatik dəstəyin hərbi istila ilə bitəcəyi gözlənilən məsələdir. Ehtimal ki, növbəti mərhələdə Dnestiyandakı seperatçı rejim Rusiyanın yeni federal subyekti olmaq üçün müraciət ünvanlayacaq və bununlada Putinin növbəti istilası gərçəkləşəcək.
Zeynal Əmrəliyev
Mia.az
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
I və IV ixtisas qrupları üzrə qəbul imtahanının nəticəsi elan olunub - Ən çox balı kimlər toplayıb?
Paris-2024: Azərbaycan heyəti açılış mərasimində paraddan keçib
Agentlikdə nöqsanlar aşkarlanıb
Avropa İttifaqı terrorizm siyahısını yeniləyib
Hikmət Hacıyev, Fuad Ələsgərov, Ramil Usubov... - PA-nın rəhbər şəxslərinin avqust ayı üzrə qəbul günləri bəlli oldu (CƏDVƏL)
Nazir, komitə sədri və... - Onların qəbul günləri açıqlandı (CƏDVƏL)
Türkiyə Hərbi Hava Qüvvələri Kipr adasının ətrafında güc nümayiş etdirib - Açıqlama
"Kassam tuqayları" 9 aydır İsrail ordusuna dirənib - Daha iki tank sıradan çıxarılıb
Sərdar Cəlaloğlu seçkilərdən geri çəkilib - Açıqlama
Yaşar Gülər Azərbaycanın Ankaradakı səfiri ilə görüşüb
Siyasətçinin oğlunun meyiti dalğıc geyimində dənizdə tapılıb - FOTO
Baş məşqçi Paris Olimpiadasından qovuldu - Drona görə
Sabah" Jarl Marqarita ilə yollarını ayırıb
Prezident İlham Əliyev Fərman imzalayıb
İlham Əliyev Türkiyə ilə bağlı daha bir sazişi təsdiqlədi - Fərman
"Qalatasaray"ın hücumçusundan şok hərəkət - Ayrıldığı arvadının lüt görüntüsünü yaydı (FOTO)
HANSI UNİVERSİTETLƏR TƏHSİL HAQQINI QALDIRIB? - Açıqlamalar
“Araz market"də qurdlu xurmalar satılır - Açıqlama + VİDEO
Qəbələdə orta məktəb yanıb
Türkiyədə vəfat edən azərbaycanlı jurnalistin nəşi Bakıya gətirilib
Tramp, yoxsa Harris? - Seçkinin taleyini həll edəcək 5 ştatda SORĞU
Türkiyə MN-dən Azərbaycanla bağlı paylaşım: "Birlikdən güc doğar"
Türkiyə İraq və Suriyada daha 15 PKK-lını zərərsizləşdirib
Nazirlər Kabineti Maliyyə Monitorinqi Xidməti haqda qərar imzalayıb
Deputatdan Şuşada bir çaynik çayın 32 manata satılmasına etiraz: "İnsaf, ədalət öndə olmalıdır"
Sabah yağış yağacaq
Bu rayonlarda güclü külək olacaq - Siyahı
Fransada Olimpiya Oyunları qabağı sensasion təxribat: hakerlər qatarların hərəkətini dəyişib, bəzilərini isə...
Polis əməliyyatı: mütəşəkkil dəstənin 5 üzvü qandallanıb - ADLAR
Ağadadaş Ağayevin yaraladığı xadimə nələr deyir? - VİDEO
İsrailli nazirlərdən Kamala Harrisə sərt cavab verildi: "Biz tələyə düşə bilmərik" - "Atəşkəs olmayacaq, qadın namizəd!”
Bu bölgələrdə sel olacaq - Xəbərdarlıq
İordan çayının qərb sahilində daha 14 fələstinli saxlanılıb - 3 İsrail əsgəri isə yaralanıb
İlham Əliyev Maldiv prezidentinə məktub göndərib - MƏTN
İlqar Məmmədov: "Partiyamızın iki üzvü artıq qeydə alınıb"
Kolleclərə ixtisas seçimi başlayıb - DİM-dən xəbərdarlıq
Müğənni Mətin Hüseynzadə ölümdən son anda qurtulub - VİDEO
Türkiyədə 11 universitet rektoru dəyişdi - SİYAHI
Deputatın oğlu xaricə valyuta çıxarıb, ancaq...