Bakıda kiçik ada dövlətlərinin Sammiti - Prezident İlham Əliyev tədbirdə çıxış edib (MƏTN, FOTOLAR) - Yenilənib
13-11-2024 [17:31]
Bakıda noyabrın 13-də COP29 çərçivəsində inkişaf etməkdə olan kiçik ada dövlətlərinin (SIDS) Sammiti keçirilir.
Mia.az xəbər verir ki, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev tədbirdə iştirak edib.
Dövlətimizin başçısı Sammitdə çıxış edib:
- Hörmətli Baş katib.
Hörmətli dövlət və hökumət başçıları.
Xanımlar və cənablar, əziz dostlar.
Mən Sammitin bütün iştirakçılarını salamlayıram. Azərbaycan COP29-a ev sahibi olduqdan sonra inkişaf edən kiçik ada dövlətləri ilə münasibətlərimiz yeni, daha yüksək səviyyəyə qalxıb. Kiçik ada dövlətlərinin səsi qlobal arenada eşidilməlidir. Mən inkişaf etmiş bütün ölkələrə, xüsusən də, müstəmləkə keçmişi olan ölkələrə müraciət edirəm ki, kiçik ada dövlətlərinə maddi və texniki dəstək göstərsinlər ki, onlar ölkələrini iqlim dəyişmələrinin fəsadlarından qoruya bilsinlər. İqlim dəyişmələri hər bir ölkəyə, o cümlədən Azərbaycana təsir göstərir. Görürük ki, Xəzər dənizi ilbəil daha da dayazlaşır. Görürük ki, çaylarımızda daha az su, dağlarımızda daha az qar var. Əfsuslar ki, keçmişdə heç vaxt görmədiyimiz daşqınlar və kəskin yağışlar bu gün reallıqdır. Bir sözlə, hər bir ölkə təsirə məruz qalır, lakin kiçik ada dövlətləri üçün bu ekzistensial təhlükədir.
Azərbaycan kiçik ada dövlətlərinə özünün birmənalı dəstəyini nümayiş etdirir. Biz fəlakət qarşısında zəif olan bir sıra ölkələrə qasırğa, zəlzələ və daşqınların təsirini azaltmaq üçün yardım göstərmişik. Biz, həmçinin su təchizatı, qida təhlükəsizliyi və mədəni irsin bərpası layihələrinə dəstək vermişik. Ondan çox kiçik ada dövləti Azərbaycan universitetlərində təhsil almaq üçün tələbə təqaüdü proqramımızdan yaralanıb. Qoşulmama Hərəkatında dörd illik sədrliyimiz dövründə biz 80-dən artıq ölkəyə, o cümlədən 20 kiçik ada dövlətinə maliyyə və humanitar yardım göstərmişik.
Həmin ölkələrin üzləşdiyi çağırışların aradan qaldırılması COP29-da Azərbaycanın göstərdiyi səylərin əsasını təşkil edir. Bu ilin mayında COP-la bağlı planlarını müzakirə etmək üçün Baham adalarının, Tonqanın və Tuvalunun rəhbərləri Azərbaycana səfər etdilər. Qəbul olunmuş Bakı Kommünikesində COP29-da mənalı nəticələrin əldə olunmasına çağırış edilir və əlçatan iqlim maliyyəsinin vacibliyi qeyd olunur. Bu ilin sentyabrında İtki və Zərərə Cavab Fondunun fəaliyyətə başlaması ilə bağlı Bakıda ciddi irəliləyiş əldə olunmuşdur. Hazırda proses ehtiyac duyan ölkələrə, xüsusən də kiçik ada dövlətlərinə maliyyənin verilməsi üçün tamamlanmalıdır. Bu yay Azərbaycan Tonqada Millətlər Birliyi ilə Birgə Bəyannamə imzaladı.
Biz Millətlər Birliyinin kiçik ada dövlətlərindəki birgə layihələrini dəstəkləmək üçün 10 milyon ABŞ dolları məbləğində vəsait ayırırıq. Ətraf mühitin monitorinqi və qiymətləndirilməsi üçün Azərbaycanın Kosmos Agentliyi – Azerkosmosdan peyk məlumatlarından istifadə etmək üçün Millətlər Birliyi ilə Anlaşma Memorandumu imzalanmışdır.
Hörmətli xanımlar və cənablar, fürsətdən istifadə edərək, mən beynəlxalq gündəlikdə mühüm məsələlərdən birini də qaldırmaq istəyirəm – neokolonializm və iqlim dəyişmələri. Fransa və Niderlandın xüsusən də Karib dənizi və Sakit Okean regionundakı dırnaqarası dəniz əraziləri iqlim dəyişmələrinin ən ciddi təsirinə məruz qalanlar sırasındadır. Artan dəniz səviyyəsi, kəskin hava şəraiti və biomüxtəlifliyin pozulması həmin regionlara ciddi təhlükə yaradır. Həmin icmaların səsi bir çox hallarda onların metropoliyalarındakı rejimləri tərəfindən susdurulur.
Yeni Kaledoniya, Fransa Polineziyası, Mayot, Vallis və Futuna, Korsika, Reunion, Qvadelupa, Martinika, Fransa Qvianası, Sen-Pyer və Mikelon, Sent-Mert və Sent Varfolomey kimi Fransa müstəmləkələrinin xalqları, eləcə də Niderlandın Aruba, Kurasao, Sənt-Maarten, Boneyr, Sent Yefstaxiy və Saba kimi müstəmləkələrinin xalqları, – gəlin həmin ərazidəki xalqları alqışlayaq, – bu gün XXI əsrdə də müstəmləkə hakimiyyətindən əziyyət çəkirlər. Hazırda Fransa Polineziyası və Yeni Kaledoniya 1946-1947-ci illərdə BMT tərəfindən qeyri-özünü idarə edən ərazilər kimi tanınır. Bununla belə, onların dekolonizasiya prosesi hələ də yubanır.
1966-1996-cı illər ərzində Fransa Polineziyası Fransanın apardığı 193 nüvə sınağı səbəbindən ətraf mühitin ciddi pozulması ilə üzləşib. Fransa orada torpaq və suyun kəskin dərəcədə zəhərlənməsi və radiyasına görə məsuliyyət daşıyır. Radiasiya səviyyəsi 4900 faizi keçib. Əgər buna Fransanın Əlcəzairdə illər boyu işğalı zamanı həyata keçirdiyi 17 nüvə sınağını əlavə etsək, biz həmin ölkə tərəfindən planetin ekosisteminə hansı zərərin vurulduğunu görərik. Fransanın dırnaqarası dəniz ərazilərində törətdiyi cinayətlər siyahısı rejimin bu yaxınlarda insan hüquqları pozulmalarını qeyd etməsək, tam olmazdı. Prezident Makronun rejimi Yeni Kaledoniyada kanakların builki legitim etiraz aksiyasında 13 nəfərin həyatına son qoymuş, 169 nəfəri yaralamışdır. 1700 insan həbs edilmişdir. Həmçinin bu il, Martinika və Qvadelupada etirazlar zamanı 38 nəfər həbs olunub. Bütün bunlarla yanaşı, Fransa nə Avropa Komissiyası, nə Avropa Parlamenti, nə də ki, Avropa Şurasının Parlament Assambleyası tərəfindən pislənildi. Bu, siyasi riyakarlıqdır. Siyasi korrupsiya rəmzinə çevrilmiş iki təsisat – Avropa Parlamenti və Avropa Şurası Parlament Assambleyası günahsız insanların qətlinə görə Prezident Makronun hökuməti ilə məsuliyyəti bölüşür. Fransadakı bütün siyası məhbuslar dərhal azad olunmalıdır.
Əgər Avropanın əsas diplomatı Cozep Borrell Avropanı bağ, dünyanın qalan hissəsini isə cəngəllik adlandırırsa, onda Avropa Parlamenti ilə Avropa Şurası Parlament Assambleyasından daha nə gözləmək olar?! Əgər biz cəngəlliyiksə, onda bizdən kənar durun və işlərimizə qarışmayın. Azərbaycan Qoşulmama Hərəkatının sədri kimi kiçik ada dövlətlərinə dəstək verib, COP29-un sədri kimi onları dəstəkləyəcək və gələcəkdə dostlarımızı dəstəkləməkdə davam edəcək.
Çox sağ olun.
x x x
Sammitdə çıxış edən BMT-nin Baş katibi Antonio Quterreş inkişaf etməkdə olan kiçik ada dövlətlərinin böyük ədalətsizliklərlə üzləşdiyini, iqlim dəyişmələrinin, artan qiymətlərin, COVID-19 pandemiyasının bu ölkələrə ciddi ziyan vurduğunu, onların hökumətlərinin çətin vəziyyətdə olduqlarını vurğulayaraq deyib: “Siz - kiçik ada dövlətləri nümayiş etdirirsiniz ki, iqlim ambisiyaları özünü necə büruzə verir. Siz cavab tədbirlərini görən ilk tərəfsiniz. Dünya sizi dəstəkləməli, ilk növbədə, temperatur artımının 1,5 dərəcədə saxlanılması üçün yorulmadan çalışmalıdır. Bu, o deməkdir ki, 2030-cu ilə qədər qlobal atılmalar illik əsasla 9 faiz azalacaq. Həmçinin ənənəvi yanacaqdan istifadə sürətlə və ədalətli şəkildə azalacaq, COP28-in nəticəsi təmin ediləcək. Bu, həmçinin o deməkdir ki, hər ölkə 1,5 dərəcəyə uyğun olması üçün COP30-a qədər yeni, iqtisadiyyatı əhatə edən milli iqlim fəaliyyəti planlarını və ya Milli səviyyədə müəyyən edilmiş töhfələr sənədini təqdim edəcək”.
COP29-da dünya səviyyəli maliyyə arxitekturasının yaradılması istiqamətində mühüm addımların atıldığını qeyd edən Baş katib bildirib: “İş burada və indi başlayır. Bizə inkişaf etməkdə olan ölkələrin ehtiyac duyduğu trilyonlarla dollarlıq vəsaitləri toplayan yeni iqlim maliyyə məqsədi lazımdır və imtiyazlı dövlət vəsaitlərində xeyli artım olmalıdır”.
Bu sahədə uğur qazanmaq üçün fəaliyyətin daha da gücləndirilməsinin zəruriliyini qeyd edən Antonio Quterreş deyib: “Bu COP çərçivəsində və ondan sonrakı dövrdə sizi fəaliyyəti tələb etmək üçün öz səlahiyyətlərinizdən istifadə etməyə çağırıram. Ədaləti tələb edin. Çünki yubanmaq olmaz”.
x x x
Millətlər Birliyi təşkilatının (Commonwealth) Baş katibi Patrisia Skotlend iqlim maliyyələşməsi işində uğurlu rəhbərliyə görə Prezident İlham Əliyevə və Baş katib Antonio Quterreşə minnətdarlıq edərək deyib: “Mən fürsətdən istifadə edərək həm Prezident Əliyevə, həm də Baş katib Antonio Quterreşə bu işlərə sadiqliyə, güclü rəhbərliyə və hərtərəfli dəstəyə görə təşəkkürümü bildirmək istəyirəm. Ümid edirik ki, maliyyə ilə bağlı bu yanaşma sayəsində COP29-da real nəticələrə nail olacağıq. Gəlin, onlara təşəkkürümüzü bildirək”.
Millətlər Birliyinin 56 üzvündən 25-nin inkişaf etməkdə olan ada dövləti olduğunu və onların çox gözəl potensialının mövcudluğunu qeyd edən Patrisia Skotlend vurğulayıb: “Onlar böyük çağırışlarla üzləşir. Onlar iqlim dəyişmələrinin intensivləşməsinə yüksək dərəcədə həssasdırlar. Bu, fiziki baxımdan daha az ərazi deməkdir. Bununla belə qlobal maliyyə qaydaları onların işini daha da çətinləşdirir. Bütün bunlar onların müqavimət gücünü zəiflədir. Bu səbəbdən kiçik ada dövlətlərinə verilən prioritet Birlik proqramımızın əsasını və beynəlxalq sistemdə fəaliyyətimizin özəyini təşkil edir”.
Patrisia Skotlend COP29 çərçivəsində kiçik ada dövlətləri ilə bağlı xüsusi tədbirin təşkilinə görə Prezident İlham Əliyevə təşəkkürünü bildirərək deyib: “COP29-a sədrlik edən tərəfin elan etdiyi iqlim maliyyələşməsinə dair Fondun yaradılması təşəbbüsü mənə böyük təəssürat bağışladı. Resursların açılmasını və paylanmasını təmin etmək üçün icra mexanizmlərinin işlənilməsinə dəstək verməyə hazırıq. Mən bu təklifi ona görə verirəm ki, üzv dövlətlərimiz təcili şəkildə iqlim maliyyəsi ilə bağlı vədlərə ehtiyac duyur. Onlar buna Yaşıl İqlim Fondu, İtki və Zərərlər Fondu xətti ilə nail ola bilər”.
***
Bakıda COP29 çərçivəsində inkişaf etməkdə olan kiçik ada dövlətlərinin (SIDS) noyabrın 13-də Sammiti keçirilir.
Mia.az xəbər verir ki, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev tədbirdə iştirak edir.
***
"COP29-a ev sahibliyi edən ölkə olaraq, Azərbaycanın inkişaf edən kiçik ada ölkələri ilə əməkdaşlığı daha yüksək səviyyəyə qalxıb. Onların səsi bu gün qlobal səhnədə eşidilməlidir".
Bu fikri Prezident İlham Əliyev COP29 çərçivəsində noyabrın 13-də keçirilən İnkişaf etməkdə olan kiçik ada dövlətlərinin (SIDS) Sammitində çıxışı zamanı səsləndirib.
“Mən inkişaf etmiş ölkələrə, xüsusən də müstəmləkə keçmişi olan ölkələrə kiçik ada ölkələrinə yardım etmələri üçün müraciət edirəm”, - deyə dövlət başçısı bildirib.
***
"Kiçik ada dövlətləri dəniz səviyyəsinin qalxması səbəbindən gələcəklərini təhlükə altına alan böyük ədalətsizliyin önündədirlər".
Bunu BMT-nin Baş katibi Antonio Quterreş İnkişaf etməkdə olan kiçik ada dövlətlərinin (SIDS) Sammitində çıxışı zamanı bildirib.
"İqtisadiyyatlarınız dağılıb. İnkişaf sahəsində nailiyyətlər xarabalığa çevrilib, bu ədalətsizliyə son qoyulmalıdır. G20 ölkələrinin payına qlobal emissiyaların təxminən səksən faizi düşür. Ölkələriniz - inkişaf etməkdə olan kiçik ada dövlətləri - iqlim ambisiyalarının necə olmalı olduğunu nümayiş etdirir. Siz ilk reaksiya verənlərsiniz", - A.Quterreş bildirib.
Onun sözlərinə görə, dünya bu kiçik ölkələri dəstəkləməlidir: "Birincisi, 1,5 dərəcə hədəfini qorumaq üçün səylərini əsirgəməmək lazımdır. Bu, 2030-cu ilə qədər qlobal emissiyaların ildə 9 faiz azaldılması və qalıq yanacaqlardan mərhələli şəkildə imtina deməkdir.
Bu o deməkdir ki, hər bir ölkə COP30-a 1,5 dərəcə hədəfinə uyğun olan yeni ümumi iqtisadi milli iqlim fəaliyyət planları təqdim etməlidir".
Onun fikrincə, ən böyük emissiya mənbələri olan G20 ölkələri bu prosesə rəhbərlik etməlidir: "BMT öz 'İqlim Vədi' təşəbbüsü vasitəsilə ölkələri bu hədəflərə çatmaqda dəstəkləyir”.
Netanyahu və sabiq müdafiə naziri necə həbs olunacaq? - Beynəlxalq məhkəmə dünyanı silkələyən hökm çıxardı
Fatih Terim Super Liqada çıxış edən klub alır
Rəmişin həyat yoldaşı restorandan çıxarılıb? - Açıqlama
SPECA İqlim Ağıllı Şəhərlər Forumu üzrə Bakı Bəyannaməsi imzalanıb
Elza Seyidcahan: “Yazdığım şeirlərdən biri artıq dərsliyi düşüb" - DİM-dən reaksiya
Küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı xəbərdarlıq verilib
"Carlsberg Azerbaijan" şirkətinə cərimə kəsilib
Bədavi Hüseynov üç həftə yaşıl meydanlardan kənarda qalacaq
Əli Əsədov “Elektron hökumət” portalı ilə bağlı qərar verib
Partiya funksionerləri tutulub
Rusiya-Ukrayna müharibəsi: yeni faza və gözləntilər... - TƏHLİL
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Rəsmi Ankara Qəzzada 88 nəfərin ölümü ilə bağlı bəyanat yayıb
DAHA İKİ QURUM LƏĞV OLUNUB - Sərəncam
Pakistanda sərnişin mikroavtobuslar silahlı hücum olub - 28 nəfər ölüb, yaralılar var
Azərbaycan Pakistanda başsağlığı verdi: "Bu dəhşətli hücumla..."
DEPUTATLAR TOPLANIR: hansı qanunlar dəyişir? - SİYAHI
Leyla Əliyeva COP29-da: nadir canlıların mühafizəsinə həsr olunan panel müzakirələr olub - FOTOLAR
Türkiyənin ən böyük 5 gölündən biri quruyur - "1600 il əvvəlin tarixi abidəsi üzə çıxıb"
5 bloger haqqında həbs tələbi var - SƏBƏB
Gömrük orqanlarına qəbul imtahanı keçiriləcək
Nazir oğlu istintaqda: "Onun özünün və qardaşının adına ABŞ-da mülklər almasından qətiyyən xəbərim olmayıb”
Ceyhun Bayramovla Misirin naziri arasında telefon danışığı olub
Xaçmazda ağır qəza: bir nəfər ölüb, 3 nəfər xəsarət alıb
Türkiyə Mərkəzi Bankı faiz qərarını açıqlayıb
BMT Baş katibi Bakıda: "Fikir ayrılıqları qalır və..."
"Fənərbağça"dan döyülərək qovulan futbolçuya məşhur klub "elçi" düşüb: "Danışıqlar başlayıb"
“Nargis” jurnalı COP29 üçün hazırladığı xüsusi buraxılışında “Veysəloğlu”nun ekoloji layihələrindən bəhs edib
"AccessBank"da əmanətlər niyə qorunmur?
Yaşayış və minimum maaş nə qədər artırılacaq? - Məbləğlər açıqlandı
Ukrayna MN: "Rusiya qitələrarası ballistik raketlərlə elektrik xətlərini sıradan çıxarıb, Kiyev işıqsız qalıb" - Biri Həştərxandan atılıb
Pakistanda terror hücumları artıb - Daha 55 hərbçi öldürülüb
Aparıcı Vüsalə Əlizadə: "Elə qapalı qadınlar var ki, etdiklərini görəndə, dünya başıma fırlanır!"
Putin əmr verdi - Rusiya "mobil nüvə sığınacaqları" tikir (FOTOLAR)
Müğənni Kəmalə Günəşli "dollar yağışı"na tutulub - VİDEO
Zaxarova: "COP29 beynəlxalq arenada Bakının nüfuzunu artıracaq"
“Eurohome” tikinti bazarının sahibinin bacısı oğlu ilə qalmaqal yaşayan iş adamı problemlə üzləşib
Sabahın hava proqnozu açıqlandı
Türk müğənni ilə İkardi sevgilidir? - "Dəlisən?"
Sahil Babayev: "3 milyon insanın pensiyası artırlacaq"
Müğənni Aysel Əlizadə yeni pozada - FOTOLAR
PKK/KCK-nın daha bir məsul üzvü zərərsizləşdirilib - İraqda
Nazirlər Kabineti hava sərhədimizin pozulması ilə bağlı mühüm qərar verdi - Nələr olacaq?
Şəhid ailələrinin yaşayış sahəsi uçotuna dair yeni qaydalar... - Hökumət təsdiqlədi
Azərbaycan nefti bahalaşdı
Rayonlar üzrə pensiya ödənişi niyə gecikir? - Açıqlama