Orta ümumtəhsil məktəblərinin şagirdlərinin birinci imtahan həyəcanı hələ ötüşməyib.
 
Yayın bu gərginliyini heç sevmirəm də.

Özüm bu emosiyaların kralını yaşamışam. Özü də sovetin dövründə, elə bir vaxtlarda ki, test-filan da yox idi və rüşvətsiz ali məktəb nədi, heç texnikuma girə bilməzdin. Nə bilim, bəlkə başqaları ayrı cür xatırlayır sovetlərin ali təhsil alma dönəmini, amma mənim yaddaşımda belə qalıb. Bəlkə istisnalar vardı. Razıyam.

Yəni, indiki imtahan həyəcanı mənə o qədər də ağrılı gəlmir.  Heç kim məni qınamasın, test üsulu qədər rahat bir formada ali təhsil almaq şansı mənə göydəndüşmə kimi gəlir. Nə var axı, testlə imtahana hazırlaşmağa? Kitablar, müəllimlər o yana qalsın, internet var-e, internet!  Tapılmayan məlumat yoxdu orada. 

Mən hələ qonşu ölkələrdə təhsil almaq şansını demirəm. Bizim vaxtımızda xaricdə təhsili yatıb yuxuda görə bilərdik yalnız. İndi valideynlər uşağına təsəlli verir ki, bala, ürəyini qısma, uzaqbaşı gedib Türkiyədə oxuyarsan. Pulumuza minnət.

Bu qədər optimist olmağıma baxmayın, mən bu imtahan və onun nəticələrinin açıqlanması dönəmində çox həyəcan keçirirəm. Elə övladları bu prosesdə olan valideynlər qədər həssas oluram mən. İnanın. Hər gün imtahan xəbərlərinə baxıram, ətrafdakı tanış-bilişlə maraqlanıram. 

Ən çox uşaqların psixoloji durumundan narahat oluram. Bilirsiniz, ailələr fərqli, valideynlərin uşaqların təhsilinə, uşaqların da valideyn təlaşına münasibəti çox rəngarəngdi. 

Uşaq var, heç dünya eyninə deyil, özünü tarazlaya bilir. Valideyn var, uşağına elə güclü motivasiya verir ki, uşaq imtahanın nəticələrindən daha çox öz psixoloji durumunu sabitləməyi müvəffəqiyyətlə bacarır. Yəni, vəziyyət çox mürəkkəbdi bu aralar.

Bizə bununla bağlı maraqlı fikirlərini söyləyib peşəsi maliyyəçi olan, audit işləriylə məşğul olan, həm də 3 övlad böyüdən Rövşən Rəhimov. Deyir ki, imtahandan daha çox uşağını düşünür hazırda. Onun psixoloji vəziyyətini, onun düşüncələrini. 

Bir az fərqli duruma düşüb böyük qızı bu imtahanda və hazırda ikinci imtahan şansından istifadə etmək istəyir. Gərgin durumda olan ata-qız bir-birinə təsəlli verərək vəziyyətdən çıxa bilib.  

Mənə maraqlı gəldi sözün düzü. 

"Bir-birinə dəstək vermək çox vacibdi əslində. Adətən, deyirlər, valideyn uşağına mənəvi güc versin. İnanın ki, biz valideynlər də elə durumda oluruq ki, bizim gərginliyimizin də yumşalmasına ehtiyacımız olur. Biz bunu öz övladımızdan alanda gücümüz birə beş artır", - deyə R.Rəhimov bildirir:

-İmtahan nə vaxtdı bitib, amma uşaqla bu mövzuda söhbətlərimiz hələ də davam edir. Mən ona deyirəm ki, təhsil almaq heç vaxt gec deyil. Bu il alınmasa, qarşıdakı illərdə ola bilər. Misal çəkirəm ki, məşhur alim M.Lomonosov 21 yaşında əlifbanı öyrənməyə başlayıb. Təhsil üçün yaş yox, motivasiya önəmlidi. Əgər Azərbaycanda alınmasa, xaricdə şansını sınaqdan keçirə bilırsən. Məncə bu dönəmdə uşaqlarımız anlamalıdı ki, onların ali təhsil əldə etməsi vacib olduğu qədər bizim də övladlarımızın əlimizdə sağ-salamat olması çox əhəmiyyətlidi.

R. Rəhimovun sözlərinə görə, valideynlər çox vaxt öz həyat dərsindən nümunə göstərirlər və bu, əslində çox maraqlı variantdı: 

-Mən uşağa özümdən misal çəkməyi sevirəm. Uşaqlar bizim qədər bərkə-boşa düşmədikləri üçün hər kiçik uğursuzluq onlarda dərin iz buraxa bilər. Bu duyğunu xəfiflətmək lazımdı. Hansısa uğursuzluğu necə avantaja çevirmək olar, onu izah etmək lazımdı. Məncə, heç də bütün ailələrdə valideyn-uşaq bağı mükəmməl deyil və belə motivasiyalar olmaya bilər. 

Həmsöhbətimiz bu durumdan çıxış yolunu da fikirləşib:

-Dərs ili başlayandan müəllimlər də şagirdlər də yalnız imtahana hazırlıq barədə düşünür. Hazırlıq prosesi üzündən uşaqlar bəzən heç məktəbə düz-əməlli getmir. Amma məncə, məhz bu sonuncu orta təhsil ilində məktəblərdə uşaqların imtahan öncəsi və imtahan sonrası psixoloji durumunun mükəmməl olmasına diqqət verilməlidi. Psixoloqların üzərinə böyük məsuliyyət düşür. Təhsil vacibdi. Amma sonrasında bədbin, küskün, gələcəyə inamsız uşaqlarımızın olmasını da istəmirik.

Zülfiyyə 

MİA.AZ