Seymur VERDİZADƏ
***
İnkişaf etmiş ölkələrdə aciz, öz müstəqil işini qura bilməyən adamlar məmur olmağa, dövlət qurumlarında çalışmağa can atırlar. Çünki bacarıqlı insanlar ya öz bizneslərini qurur, ya da özəl sektorda yüksək məvacibi olan işdə çalışırlar. Siz deyin: yaxşı diş həkimi niyə 350 manat maaşla poliklinikada işləməlidir?
Başa düşürəm, bura Azərbaycandır. Bizim ölkəmzidə BDU-nun hüquq fakültəsini bitirən savadlı kadr hansısa savadsız vəkilin ofisində sənəd daşıyır, çoxdan arxivə göndərilmiş Beynəlxalq Universiteti sürünə-sürünə qurtaran, adını yaza bilməyən adam isə gömrükdə generaldır, səhər-axşam pul sayır.
Ona görə də azərbaycanlılar deyir ki, gərək adamın ADAMI olsun…
Bəs adamı olmayanlar necə, acından ölürlərmi? Doğrudanmı, yüksək vəzifədə işləyən atası, imkanlı əmisi, pullu dayısı olmayanların hamısı işsiz-gücsüz küçədə it döyür?
Bunu iddia etmək tısbağanın ceyrandan daha gözəl olduğunu iddia etməyə bənzər. Az-çox vicdanı olan adamlara belə müqayisə yaraşmaz…
Mən kasıb ailədən çıxmış yüzlərlə bacarıqlı, savadlı həkim, vəkil, müəllim, mühəndis, iqtisadçı tanıyıram. Düzdür, onlar sahib olduqları savada rəğmən gömrükdə general, FHN-də idarə rəisi, vergidə müfəttiş ola bilməyib. Amma tamamilə kənarda da qalmayıblar. Öz sahələrində uğur qazanaraq, dövlətinə və millətinə gömrük generalından, vergi müfəttişindən, FHN-nin şöbə müdirindən çox fayda verirlər.
Həkim tanıyıram ki, noyabr ayının 15-nə kimi növbəsi doludur.
Müəllim tanıyıram ki, hazırlaşdırdığı uşaqların ən azı 80 faizi qəbulda 30 sualdan 29-na düz cavab yazır.
Vəkil tanıyıram ki, 10 illik karyerası dövründə ən azı 20 bəraəti var.
Burda dayanaq. Dünən eşitmişəm ki, həmin vəkil hakim olmaq üçün imtahan verib. Hətta birinci mərhələdən də keçib. Yenə eşitdiyimə görə, ikinci mərhələdən də keçsə, Zərdaba hakim göndəriləcək…
Niyə belə olur? Niyə öz sahələrində həm uğur, həm də pul qazanan adamlar dövlət işlərində çalışmağa can atırlar. O vəkil yoldaş hakim mantiyasını geyinəndən sonra ayda 3000 manat maaş alacaq. Amma bildiyimə görə Bakıda adi boşanma işinə 1000 manata çıxır. Bunun oğurluğu, ölümü, baş kəsib ev yandırmağı var. Hər işin də öz qiyməti var…
Təəssüf ki, reallıqdan qaçmaq olmur. Razılaşmaya bilərsiniz. Amma məncə, Azərbaycanda insanların dövlət qurumlarında çalışmağa, yəni, məmur olmağa can atması daha çox şəxsi maraqlarını təmin etməyə hesablanıb. Dünyanın bir çox ölkəsi ilə müqayisədə Azərbaycanda məmurlar daha yaxşı yaşayır. Hansı ki, Azərbaycanda məmurlar aşağı maaş alan təbəqə hesab olunur. Ortaya sual çıxır: əgər Azərbaycanda məmurlar az maaşı alırlarsa, hansı vəsaitlə yaxşı yaşayır, evə, villaya, bahalı maşınlara sahib olurlar? Məncə bu sualın cavabı hamıya məlumdur. Çünki əksər məmurlar dövlət resurslarından öz mənafeyi üçün gen-bol istifadə edir, büdcə vəsaitini talayır.
Buna görə də Azərbaycanda məmurlar müsbət imic sahibi olan təbəqə sayılmır. Onların acgözlüyü, pula hərisliyi cəmiyyəti haqlı olaraq hiddətləndirir. Hazırda Azərbaycan həbsxanalarında vaxtilə məmur olmuş yüzlərlə insanın cəza çəkməsi də bunu sübut edir.
Məncə, insanlar düzgün seçim etməlidir: Xalqına xidmət etmək istəyən adamlar məmur, var-dövlət, sərvət qazanmaq istəyənlər isə biznesmen olmalıdır.
“Dövlətin malı dəniz, yeməyən donuzdur” təfəkkürü ilə yaşayanlar bir gün mütləq o dənizdə boğulacaqlar…
